Approfondimento delle letture della liturgia
Profundización de las lecturas de la liturgia
Poglobitev Božje besede
Produbljivanje liturgijskih tekstova
Pogłębienie czytań liturgicznych
![[SEMI] XXVIII DOMENICA DEL TEMPO ORDINARIO (Anno A) 2](https://www.edizionilipa.com/wp-content/uploads/2023/10/175-070-2017-Santa-Maria-del-Campo-Ljubljana-Polje-Slovenia-Banchetto-2-400x400.jpg "[SEMI] XXVIII DOMENICA DEL TEMPO ORDINARIO (Anno A) 2")
Domenica scorsa abbiamo visto che san Paolo esorta i Filippesi ad essere attenti a non lasciarsi coinvolgere nelle dinamiche che vengono provocate in noi dalle situazioni nelle quali ci troviamo.
Infatti, la grande sapienza della vita consiste proprio nel come affrontare le circostanze nelle quali gli eventi ci coinvolgono.
Nella lettura tratta dalla Lettera ai Filippesi di oggi, Paolo usa una parola con la quale allude al fatto che le cerchie più avanzate dentro a determinate culture iniziano i propri adepti alle grandi questioni della vita.
Il verbo mueō, che viene usato nella forma del perfetto medio passivo, “sono stato iniziato” (sarebbe: “sono allenato a tutto e per tutto” (Fil 4,12), veniva usato per l’iniziazione misterica. Paolo lo usa probabilmente proprio per dire che non basta affrontare la questione con la sola disciplina e buona volontà, ma è necessaria una relazione nella quale trovi la forza. E vediamo come risolve il problema.
È una questione difficile quella di come affrontare ciò che nella vita succede e può succedere.
Vediamo per esempio che la cultura degli ultimi secoli, totalmente centrata sull’uomo, educa in modo che ciascuno poi programmi e organizzi la propria vita a partire da sé, dalla sua visione, dalla sua impostazione, dalle sue idee, abitudini e conoscenze, ecc.
Praticamente è l’uomo che gestisce la propria vita.
Oggi alle volte sembra che siamo diventati così naïf, così infantili nel proprio orgoglio e nella fiducia nei mezzi a propria disposizione, che davvero si pensa di poter gestire tutto.
Il mondo virtuale è così massicciamente presente che acquista le connotazioni del reale e dell’oggettivo.
Ma cosa è veramente reale oggettivo oggi in un mondo in cui domina la soggettività e il soggettivismo e la sua proiezione virtuale?
Spesso, dopo le illusioni, quando dunque si devono fare i conti con la realtà, è necessario utilizzare varie terapie, farmaci e rimedi di tutte le specie, perché le persone stanno veramente molto male.
Tra i rimedi spesso troviamo anche la religione, caricata nel suo aspetto miracoloso, e si sposta il suo effetto ad un’attesa in un futuro sempre più lontano, praticamente irraggiungibile.
La grande cultura greca classica, insegnava che la natura umana ha in sé la forza per affrontare la vita, ma alla fine del suo percorso vince la scuola stoica, che insegnava l’indifferenza con la quale si affrontano le diverse circostanze, quali ad esempio la fame o l’abbondanza. Secondo gli stoici, in ogni situazione bisogna essere indifferenti.
Queste realtà possono essere affrontate con una certa disciplina dei pensieri e dei sentimenti, ma la storia manifesta che non è così facile gestire la volontà. Ogni tanto scoppia e fa esplodere l’uomo con tutti i suoi pensieri, idee, sentimenti e passioni. Può distruggere totalmente una persona, oppure fa esplodere in una ribellione che può essere anche di una intera categoria sociale.
In ogni caso, tutti i cambiamenti di forze che avvengono sono per un determinato tempo, poi arriva un’altra onda.
Paolo propone un’altra visione, partendo dalla sua esperienza personale.
Chi ha iniziato Paolo al mistero della vita? Chi gli ha trasmesso l’arte di vivere?
“Per me infatti il vivere è Cristo e il morire un guadagno” (Fil 1,21). Cristo è il contenuto della vita di Paolo ed è il contenuto anche della sua morte. Lo Spirito Santo che ci è stato dato (cf Rm 5,5) ed abita in noi (cf 2Tm 1,14) ci fa custodire il dono che ci è stato donato e ce lo fa conoscere, ci fa conoscere il dono che il Padre ci ha donato (cf 1Cor 2,12).
Così noi, infatti, conosciamo che viviamo in Cristo (cf At 17,28) e che sia che viviamo, sia che moriamo siamo del Signore (cf Rm 14,8).
Noi siamo “vivi tornati dai morti” (Rm 6,13), perché “siamo morti con Cristo” (Rm 6,8) e con Cristo siamo stati risuscitati (cf Ef 2,6), perciò camminiamo in una vita nuova (cf Rm 6,4).
La novità consiste proprio nel fatto che noi viviamo effettivamente nella carne, nella condizione umana, ma non reagiamo semplicemente secondo questa natura umana: “In realtà, noi viviamo nella carne, ma non combattiamo secondo criteri umani” (2Cor 10,3). Paolo mette in evidenza nelle sue Lettere che l’arte della vita è contemporaneamente cristologica e pneumatologica.
È lo Spirito santo che ci dona la partecipazione alla vita di Cristo, Figlio di Dio, e ci fa anche partecipi del modo di vivere di Cristo, per affrontare le situazioni della vita.
Quando Gesù ha sete, si rivolge a una Samaritana: “Dammi da bere” (Gv 4,10).
La donna espone tutti i complessi e pregiudizi etnici, religiosi, morali di cui era riempita proprio dal popolo a cui apparteneva Cristo.
Ma Cristo le ha donato la bevanda che ha fatto zampillare dal suo cuore la vita eterna (cf Gv 4,14).
Anche ai Filippesi Paolo dice che sarà il Padre, che in Cristo li colmerà in ogni loro bisogno “secondo la sua ricchezza con magnificenza” (Fil 4,19), perché si sono resi partecipi delle prove e delle sofferenze di Paolo (cf Fil 4,14).
Cristo dunque non può essere inteso come un semplice esempio di uomo perfetto da imitare, né le sue parole come una dottrina da realizzare.
Cristo è la vita stessa che viviamo e ci dà la forza per viverla in comunione con Lui (cf 1Tm 1,12-14).
È per questo che in ogni circostanza il cristiano manifesta Cristo. Manifesta Cristo nella povertà, nell’indigenza e nell’abbondanza. L’uomo si abitua a tutto, tranne al benessere, diceva Raul Follereau. La relazione dell’uomo è la verità d’amore che passa nelle relazioni con gli altri, includendo il creato.
“Come io ho amato voi, così amatevi anche voi gli uni gli altri. (Gv 13,34).
In questo è il nuovo comandamento. Non si tratta semplicemente di amarsi gli uni gli altri, ma “Come io ho amato voi, così anche voi”.
Non si tratta semplicemente di amare quando poi ciascuno ama secondo la sua natura, dunque con una mentalità mercantile. E non si tratta nemmeno di avere Cristo come modello esterno da copiare, ma di far trasparire il Cristo che è dentro di te, dentro di noi.
Qui si può chiaramente verificare se si tratta di fede o di religione. “Esaminate voi stessi, se siete nella fede; mettetevi alla prova. Non riconoscete forse che Gesù Cristo abita in voi? A meno che la prova non sia contro di voi!” (2Cor 13,5).
Dunque, non si tratta di sopravvivere nelle diverse situazioni della vita, ma che queste situazioni diventino il luogo della manifestazione della nostra vita, della nostra forza, ossia di Cristo e dello Spirito Santo, che è il dono dell’amore che ci rende sempre più cristoformi.
È molto interessante la trappola che il tentatore pone davanti a noi che, uscendo sofferenti dalle circostanze della vita, arriviamo a scegliere qualche via di guarigione che non ti fa abitare da Cristo, non ti riempie il cuore di Cristo, non fa inabitare Cristo in te e non ti fa sperimentare la redenzione gratuita come dono d’amore. Se oggi siamo certamente tentati di cercare la soluzione fuori della fede, Paolo afferma che è invece proprio la fede a far inabitare Cristo nei nostri cuori (cf Ef 3,17).
Dunque, per il dono di Cristo, nostra salvezza, tu sei abilitato ad amare. Perché, quando cominci ad amare gratuitamente, vuol dire che sei amato, che sei redento e ogni circostanza si presenta adatta per manifestare questo dono.
SEMI è la rubrica del Centro Aletti disponibile ogni venerdì.
Ogni settimana, oltre all’omelia della domenica in formato audio, sarà disponibile sul sito LIPA un approfondimento delle letture della liturgia eucaristica domenicale o festiva.
El domingo pasado vimos que San Pablo exhorta a los filipenses a tener cuidado de no involucrarse en las dinámicas que provocan en nosotros las situaciones en las que nos encontramos. En efecto, la gran sabiduría de la vida consiste precisamente en cómo afrontar las circunstancias en las que nos envuelven los acontecimientos.
En la lectura de hoy de la Carta a los Filipenses, Pablo utiliza una palabra con la que alude al hecho de que los círculos más avanzados dentro de ciertas culturas inician a sus seguidores en las grandes cuestiones de la vida.
El verbo mueō, que se usa en forma de perfecto medio pasivo, “he sido iniciado” (sería: “estoy formado en todo y para todo” (Flp 4,12), se utilizaba para la iniciación mistérica. Pablo lo utiliza probablemente precisamente para decir que no basta con abordar el asunto sólo con disciplina y buena voluntad, sino que se requiere una relación en la que encuentre la fuerza. Y veamos cómo resuelve el problema.
Es una cuestión difícil cómo afrontar lo que sucede y puede suceder en la vida.
Vemos, por ejemplo, que la cultura de los últimos siglos, totalmente centrada en el hombre, educa para que luego cada uno planifique y organice su vida desde sí mismo, su visión, su planteamiento, sus ideas, hábitos y conocimientos, etc. En el fondo, es el hombre quien gestiona su propia vida.
Hoy en día a veces parece que nos hemos vuelto tan ingenuos, tan infantiles en nuestro orgullo y confianza en los medios de que disponemos, que realmente pensamos que podemos con todo.
El mundo virtual está tan masivamente presente que adquiere connotaciones de lo real y lo objetivo.
Pero, ¿qué es hoy lo verdaderamente real objetivo en un mundo en el que dominan la subjetividad y el subjetivismo y su proyección virtual?
A menudo, después de las ilusiones, cuando por lo tanto hay que reconciliarse con la realidad, es necesario recurrir a diversas terapias, medicamentos y remedios de todo tipo, porque la gente está realmente muy enferma.
Entre los remedios a menudo se encuentra también la religión, cargada en su aspecto milagroso, y su efecto se desplaza a una expectativa en un futuro cada vez más lejano, prácticamente inalcanzable.
La gran cultura griega clásica enseñaba que la naturaleza humana tiene en sí misma la fuerza para enfrentarse a la vida, pero al final triunfó la escuela estoica, que enseñaba la indiferencia con la que uno afronta las distintas circunstancias, como el hambre o la abundancia. Según los estoicos, hay que ser indiferente ante cualquier situación.
Estas realidades pueden afrontarse con una cierta disciplina de pensamientos y sentimientos, pero la historia demuestra que no es tan fácil lidiar con la voluntad. De vez en cuando estalla y hace estallar al hombre con todos sus pensamientos, ideas, sentimientos y pasiones. Puede destruir totalmente a una persona, o estalla en una rebelión que puede ser incluso de toda una categoría social.
En cualquier caso, todos los cambios de fuerzas que se producen son por un tiempo determinado, luego llega otra oleada.
Pablo propone otro punto de vista a partir de su experiencia personal.
¿Quién inició a Pablo en el misterio de la vida? ¿Quién le transmitió el arte de vivir?
“Porque para mí vivir es Cristo y morir una ganancia” (Flp 1,21). Cristo es el contenido de la vida de Pablo y es también el contenido de su muerte. El Espíritu Santo que se nos ha dado (cf. Rm 5,5) y habita en nosotros (cf. 2 Tim 1,14) nos hace apreciar el don que se nos ha dado y nos lo da a conocer, nos hace conocer el don que el Padre nos ha dado (cf. 1 Co 2,12).
Así sabemos que vivimos en Cristo (cf. Hch 17,28) y que, tanto si vivimos como si morimos, somos del Señor (cf. Rm 14,8).
Estamos “vivos de entre los muertos” (Rm 6,13), porque “hemos muerto con Cristo” (Rm 6,8) y con Cristo hemos resucitado (cf Ef 2,6), por lo que caminamos en una vida nueva (cf Rm 6,4).
La novedad consiste precisamente en que vivimos efectivamente en la carne, en la condición humana, pero no reaccionamos simplemente según esta naturaleza humana: “En efecto, vivimos en la carne, pero no luchamos según criterios humanos” (2 Co 10,3). Pablo subraya en sus Epístolas que el arte de vivir es a la vez cristológico y pneumatológico.
Es el Espíritu Santo quien nos hace partícipes de la vida de Cristo, el Hijo de Dios, y también nos hace partícipes del estilo de vida de Cristo, para afrontar las situaciones de la vida.
Cuando Jesús tiene sed, se dirige a una mujer samaritana: “Dame de beber” (Jn 4,10). La mujer expone todos los complejos y prejuicios étnicos, religiosos y morales con los que la llenó el mismo pueblo al que Cristo pertenecía.
Pero Cristo le dio la bebida que hizo brotar de su corazón la vida eterna (cf. Jn 4,14). Pablo dice también a los filipenses que será el Padre, quien en Cristo les colmará en todo lo que necesiten “según sus riquezas con gloria” (Flp 4,19), porque han compartido las pruebas y los sufrimientos de Pablo (cf Flp 4,14).
Por tanto, Cristo no puede entenderse como un mero ejemplo de hombre perfecto al que imitar, ni sus palabras como una doctrina que realizar.
Cristo es la vida misma que vivimos y nos da la fuerza para vivirla en comunión con Él (cf. 1 Tim 1,12-14).
Por eso, en cualquier circunstancia, el cristiano manifiesta a Cristo. Manifiesta a Cristo en la pobreza, en la indigencia y en la abundancia. El hombre se acostumbra a todo menos a la riqueza, decía Raúl Follereau. La relación del hombre es la verdad del amor que pasa a las relaciones con los demás, incluida la creación. “Como yo os he amado, amaos también los unos a los otros. (Jn13:34).
En esto consiste el mandamiento nuevo. No se trata simplemente de amarse los unos a los otros, sino de “Como yo os he amado, así también vosotros”. No se trata simplemente de amar cuando cada uno ama según su propia naturaleza, por tanto con mentalidad mercantil.
Tampoco se trata de tener a Cristo como modelo externo a copiar, sino de dejar que resplandezca el Cristo que está dentro de ti, dentro de nosotros. Aquí podemos ver claramente si se trata de una cuestión de fe o de religión: “Examinaos a vosotros mismos si estáis en la fe; poneos a prueba. ¿No sabéis que Jesucristo habita en vosotros? A menos que la prueba sea contra vosotros” (2 Co 13,5).
Por tanto, no se trata de sobrevivir en las distintas situaciones de la vida, sino de que esas situaciones se conviertan en el lugar de manifestación de nuestra vida, de nuestra fuerza, es decir, de Cristo y del Espíritu Santo, que es el don del amor que nos hace cada vez más semejantes a Cristo.
Es muy interesante la trampa que nos tiende el tentador de que, saliendo sufrientes de las circunstancias de la vida, lleguemos a elegir algún modo de curación que no te haga habitar en Cristo, que no llene tu corazón de Cristo, que no haga habitar a Cristo en ti y que no te haga experimentar la redención gratuita como don de amor. Si hoy estamos ciertamente tentados de buscar la solución fuera de la fe, Pablo afirma que es la fe la que hace habitar a Cristo en nuestros corazones (cf. Ef 3,17).
Por tanto, por el don de Cristo, nuestra salvación, estás capacitado para amar, porque cuando empiezas a amar libremente, significa que eres amado, que eres redimido, y toda circunstancia se presenta para manifestar permanentemente este don.
SEMILLAS es una publicación del Centro Aletti disponible todos los viernes. Cada semana, además del audio de la homilía dominical, estará disponible en el sitio de LIPA un comentario a las lecturas de la Liturgia del Domingo, como así también a las lecturas de la semana.
Preteklo nedeljo smo videli, kako sveti Pavel spodbuja Filipljane, naj bodo pozorni in ne pustijo, da bi jih situacije, v katerih se znajdejo, potegnile v svoje dinamike.
Velika življenjska modrost je, kako se soočati z okoliščinami, v katere nas potegne dogajanje.
V današnjem berilu iz Pisma Filipljanom Pavel uporabi besedo, s katero nakaže, kako najnaprednejši krog določenih kultur svoje privržence uvaja v velika življenjska vprašanja.
Glagol mueō je v dovršnem srednjem pasivu, »sem bil uveden« (kar bi bilo: »na vse mogoče sem se navadil« (Flp 4,12)) in so ga uporabljali za mistično uvajanje. Verjetno ga Pavel uporabi zato, ker želi reči, da ni dovolj, da se z vprašanji soočamo zgolj z disciplino in dobro voljo, ampak je potreben odnos, v katerem najdemo moč. Poglejmo, kako reši problem.
Ni se lahko spoprijemati s tem, kar se nam v življenju dogaja in kar se še lahko zgodi.
Vidimo na primer, kako kultura zadnjih stoletij, ki je povsem osredotočena na človeka, vzgaja na tak način, da si vsakdo načrtuje in organizira svoje življenje izhajajoč iz sebe, iz svoje vizije, iz svojih zamisli, idej, navad, spoznanj itd.
Človek dejansko sam vodi svoje življenje.
Danes se včasih zdi, da smo postali tako naivni, tako otročji v lastni nadutosti in sredstvih, ki jih imamo na razpolago, da smo prepričani, da lahko vse upravljamo.
Virtualni svet je tako zelo prisoten, da dobiva konotacije resničnega in objektivnega.
Toda, kaj je zares objektivno resnično v današnjem svetu, v katerem vlada subjektivnost in subjektivizem ter njuna projekcija?
Ko padejo iluzije in je treba obračunati z resničnostjo, so pogosto potrebne razne terapije, zdravila in zdravljenje vseh vrst, saj ljudje resnično zbolijo.
Med sredstvi za zdravljenje pogosto najdemo tudi religijo, od katere se pričakuje čudežna rešitev, morda nekje v daljni prihodnosti, ki pa se vse bolj odmika in postane dejansko nedosegljiva.
Velika klasična grška kultura je učila, da ima človeška narava sama v sebi moč za spopadanje z življenjem, vendar je kasneje zmagala stoična šola, ki je učila brezbrižnost do različnih situacij: npr. do lakote ali obilja. Po mnenju stoikov naj bi v vsaki okoliščini ostali ravnodušni.
S temi danostmi se lahko soočamo z določeno disciplino misli in čustev, vendar zgodovina kaže, da volje ni tako lahko upogniti. Vsake toliko v človeku izbruhnejo na dan njegove misli, ideje, čustva in strasti. Te lahko popolnoma uničijo njega ali pa se prelijejo v njegov upor in uničujejo njegovo okolico.
V vsakem primeru vse te spremembe moči, do katerih pride, trajajo le nekaj časa, potem pride nov val.
Pavel izhaja iz lastne izkušnje in predlaga drugačno vizijo.
Kdo je uvedel Pavla v skrivnost življenja? Kdo mu je posredoval umetnost življenja?
»Kajti živeti je zame Kristus in umreti dobiček« (Flp 1,21).
Vsebina tako Pavlovega življenja kot smrti je Kristus. Sveti Duh, ki nam je bil dan (prim. Rim 5,5) in prebiva v nas (prim. 2 Tim 1,14), nam pomaga ohranjati in spoznavati dar, ki nam je bil dan; dá nam spoznati dar, ki nam ga je podaril Oče (prim. 1 Kor 2,12).
Spoznamo namreč, da živimo v Kristusu (prim. Apd 17,28) in naj živimo ali umiramo, smo Gospodovi (prim. Rim 14,8).
Od smrti smo prešli v življenje (prim. Rim 6,13), saj »smo s Kristusom umrli« (Rim 6,8) in s Kristusom vstali (prim. Ef 2,6), zato hodimo v novem življenju (prim. Rim 6,4).
Novost je v tem, da živimo v mesu, v človeški danosti, vendar se ne odzivamo zgolj po človeški naravi: »Res živimo v mesu, a se ne bojujemo v skladu z mesom« (2 Kor 10,3).
Pavel v svojih Pismih pokaže, da je umetnost življenja hkrati kristološka in pnevmatološka.
Sveti Duh nam podari deleženje življenja Kristusa, Božjega Sina in njegovega načina življenja, da se lahko soočamo z življenjskimi situacijami.
Ko je Jezus žejen, se obrne na Samarijanko: »Daj mi piti« (Jn 4,10).
Žena navede vse etnične, religiozne in moralne komplekse in predsodke, katerih je polna in jih je v njej povzročil prav narod, kateremu pripada Kristus.
Toda Kristus ji podari pijačo, ki v njenem srcu spodbudi izvir večnega življenja (prim. Jn 4,14).
Pavel pove tudi Filipljanom, da jih bo Oče v Kristusu potešil v vsaki njihovi potrebi »po svojem bogastvu in veličastvu« (Flp 4,19), ker so bili soudeleženi pri Pavlovih preizkušnjah in trpljenju (prim. Flp 4,14).
Kristusa namreč ne moremo razumeti zgolj kot zgled popolnega človeka, ki ga je treba posnemati, niti njegovih besed kot nauk, ki ga je treba uresničevati.
Kristus je življenje, ki ga živimo in nam daje moč, da ga živimo v občestvu z Njim (prim. 1 Tim 1,12-14).
Zato kristjan v vsaki okoliščini razodeva Kristusa.
Kristusa razodeva v uboštvu, pomanjkanju in obilju. Človek se navadi na vse, razen na blagostanje, je dejal Raul Follereau.
Človekov odnos je resnica ljubezni, ki prehaja v odnose z drugimi, vključno s stvarstvom.
»Kakor sem vas jaz ljubil, tako se tudi vi ljubite med seboj!« (Jn 13,34).
V tem je nova zapoved. Ne gre preprosto za to, da bi ljubili drug drugega, ampak »kakor sem vas jaz ljubil, tako se tudi vi ljubite«.
Če bi zgolj ljubili drug drugega, bi ga ljubili po svoji naravi, se pravi s trgovsko miselnostjo. Tudi za to ne gre, da bi imeli Kristusa kot zunanji vzor za posnemanje, ampak gre za to, da Kristus, ki živi v meni, v nas, odseva tudi navzven.
Tukaj se lahko jasno preveri ali gre za vero ali za religijo. »Sami se preverite, ali ste verni, in preizkusite se. Ali ne spoznavate, da je Jezus Kristus v vas? Morda pa preizkušnje niste prestali!« (2 Kor 13,5).
Torej ne gre za to, da zgolj preživimo življenjske situacije, ampak, da te situacije postanejo kraj razodetja našega življenja, naše moči, oziroma življenja in moči Kristusa in Svetega Duha, ki je dar ljubezni in nas dela vedno bolj podobne Kristusu.
Ko iz življenjskih situacij izidemo trpeči, nam skušnjavec nastavlja zelo zanimivo past: da bi izbrali pot ozdravljenja, kjer se v nas ne bi naselil Kristus, kjer nam srca ne bi napolnil in v njem živel Kristus ter ne bi izkusili zastonjskega odrešenja kot daru ljubezni. Če smo danes skušani v tem, da bi iskali rešitev zunaj vere, pa nam Pavel zatrjuje, da se prav po veri v naših srcih naseli Kristus (prim. Ef 3,17).
Zato si po daru Kristusa, našega Odrešenika, usposobljen za ljubezen. Ko namreč začneš ljubiti zastonj, pomeni, da si ljubljen, da si odrešen in lahko ta dar razodevaš v vsaki okoliščini.
SEMENA je rubrika centra Aletti, ki je na voljo vsak petek ali soboto (v italijanščini že v petek). Vsak teden bo na spletni strani LIPE poleg nedeljske homilije v zvočni obliki (v italijanščini) na voljo tudi poglobitev Božje besede nedeljske ali praznične svete maše.
Prošle smo nedjelje vidjeli kako sveti Pavao potiče Filipljane da budu oprezni i ne dopuste da ih situacije u kojima se nalaze odvuku u vlastitu dinamiku.
Naime, velika je životna mudrost upravo u tome kako se suočiti s okolnostima do kojih nas događaji dovode.
U današnjem čitanju uzetom iz Poslanice Filipljanima, Pavao koristi riječ kojom aludira na činjenicu da najnapredniji krugovi određenih kultura uvode svoje sljedbenike u velika životna pitanja.
Glagol mueō, koji se koristi u perfektu mediju pasivu, „uveden sam“ (bilo bi: „na sve sam i na svašta navikao“ (Fil 4, 12), korišten je za mističnu inicijaciju. Pavao ga vjerojatno koristi kako bi rekao da nije dovoljno suočiti se s problemom samo disciplinom i dobrom voljom, nego je nužan odnos u kojem nalaziš snagu. Pogledajmo kako će riješiti problem.
Nije lako nositi se s onim što nam se događa u životu i što se još može dogoditi.
Vidimo, primjerice, kako kultura posljednjih stoljeća, koja je potpuno usredotočena na čovjeka, odgaja na način da svatko planira i organizira vlastiti život počevši od sebe, od svoje vizije, svog pristupa, svojih ideja, navika i spoznaja, itd.
Zapravo je čovjek onaj koji upravlja svojim životom.
Danas se ponekad čini da smo postali toliko naivni, toliko djetinjasti u svom ponosu i povjerenju u sredstva koja su nam na raspolaganju, da doista mislimo kako možemo upravljati svime.
Virtualni svijet je toliko masovno prisutan da dobiva konotacije stvarnog i objektivnog.
Ali što je danas doista stvarno, što objektivno u svijetu u kojem dominiraju subjektivnost i subjektivizam i njihove virtualne projekcije?
Kad padnu iluzije i kad se mora suočiti sa stvarnošću, često su potrebne razne terapije, lijekovi i tretmani svih vrsta, jer se ljudi doista razbole.
Među sredstvima liječenja često nalazimo i religiju, od koje se očekuje čudesno rješenje, ali koje sve više izmiče i postaje zapravo nedostižno.
Velika klasična grčka kultura naučavala je da ljudska narav sama po sebi ima moć nositi se sa životom, no kasnije je pobijedila stoička škola, koja je naučavala ravnodušnost prema različitim okolnostima, kao što su, primjerice, glad ili izobilje. Prema stoicima, u svakoj situaciji trebamo ostati ravnodušni.
S tim se stvarnostima može suočiti s određenom disciplinom mislî i osjećaja, ali povijest pokazuje da se ne može tako lako upravljati voljom. Svako toliko izbije i dovede do toga da čovjek pukne sa svim svojim mislima, idejama, osjećajima i strastima. Može potpuno uništiti osobu, ili pak dovesti do toga da bukne u pobunu koja također može zahvatiti cijelu društvenu kategoriju.
U svakom slučaju, sve promjene sila koje se događaju traju samo određeno vrijeme, a potom dolazi drugi val.
Pavao polazeći od svog osobnog iskustva predlaže drugačiju viziju.
Tko je uveo Pavla u otajstvo života? Tko mu je prenio umijeće življenja?
„Ta meni je živjeti Krist, a umrijeti dobitak!“ (Fil 1, 21). Sadržaj Pavlova života i smrti je Krist. Duh Sveti koji nam je dan (usp. Rim 5, 5) i prebiva u nama (usp. 2 Tim 1,14) pomaže nam sačuvati i prepoznati dar koji nam je Otac darovao (usp. 1 Kor 2, 12).
Na taj način zapravo znamo da živimo u Kristu (usp. Dj 17,28) i da smo Gospodinovi, bilo da živimo, bilo da umiremo (usp. Rim 14,8).
Mi smo od mrtvih oživjeli (usp. Rim 6, 13), jer „umrijesmo s Kristom“ (Rim 6, 8) i s Kristom smo uskrsnuli (usp. Ef 2,6), pa stoga hodimo u novom životu (usp. Rim 6,4).
Novost je zapravo u tome da živimo u tijelu, u ljudskom stanju, ali ne reagiramo sukladno toj ljudskoj naravi: „Jer iako živimo po tijelu, ne vojujemo po tijelu“ (2 Kor 10, 3). Pavao u svojim poslanicama ističe da je umijeće življenja istodobno kristološko i pneumatološko.
Duh Sveti nam dariva sudjelovanje u životu Krista, Sina Božjega, i u njegovu načinu življenja, kako bismo se suočili sa životnim situacijama.
Kad je Isus žedan, obraća se Samarijanki: „Daj mi piti“ (Iv 4, 10).
Žena iznosi sve komplekse te etničke, religiozne i moralne predrasude s kojima ju je napunio narod kojemu je Krist pripadao.
Ali Krist joj daje piće koje dovodi do toga da iz njezina srca struji život vječni (usp. Iv 4,14).
Pavao također govori Filipljanima da će Otac, u Kristu, ispuniti svaku njihovu potrebu „po bogatstvu svome, veličanstveno“ (Fil 4,19) jer su sudjelovali u Pavlovim kušnjama i patnjama (usp. Fil 4,14).
Krista se, dakle, ne može shvatiti kao obični primjer savršenog čovjeka kojeg treba oponašati, niti se njegove riječi mogu shvatiti kao nauk koji treba provoditi.
Krist je sâm život koji živimo i daje nam snagu da ga živimo u zajedništvu s njim (usp. 1 Tim 1, 12-14).
Stoga kršćanin očituje Krista u svim okolnostima. On očituje Krista u siromaštvu, nestašici i obilju. Čovjek se navikne na sve osim na blagostanje, rekao je Raul Follereau. Čovjekov odnos je istina ljubavi koja prelazi u odnose s drugima, uključujući i stvorenje.
„Kao što sam ja ljubio vas tako i vi ljubite jedni druge.“ (Iv 13, 34).
U tome je nova zapovijed. Ne radi se jednostavno o ljubavi jednih prema drugima, nego „Kao što sam ja ljubio vas, tako i vi“.
Ne radi se jednostavno o ljubljenju kad svatko ljubi u skladu sa svojom naravi, dakle s trgovačkim mentalitetom. A ne radi se ni o tome da Krista imamo kao vanjski uzor za oponašanje, nago o tome da Krist, koji je unutar tebe, unutar nas, iziđe na vidjelo.
Ovdje možete jasno provjeriti je li se radi o vjeri ili religiji. „Same sebe ispitujte, jeste li u vjeri! Same sebe provjeravajte! Zar ne spoznajete sami sebe: da je Isus Krist u vama? Inače niste pravi“ (2 Kor 13,5).
Dakle, ne radi se o preživljavanju u različitim životnim situacijama, već o tome da te situacije postanu mjesto očitovanja našega života, naše snage, to jest Krista i Duha Svetoga, koji je dar ljubavi po kojem smo sve više kristoliki.
Kad iziđemo napaćeni iz životnih situacija, napasnik nam postavlja vrlo zanimljivu zamku: odabrati neki put iscjeljenja gdje ne bismo prebivali u Kristu, gdje naša srca ne bi bila ispunjena Kristom, gdje Krist ne bi prebivao u nama i ne bismo iskusili besplatno otkupljenje kao dar ljubavi. Ako smo danas kušani tražiti rješenje izvan vjere, Pavao nas uvjerava da upravo po vjeri Krist prebiva u našim srcima (usp. Ef 3,17).
Dakle, po daru Krista, našega Spasitelja, osposobljen si ljubiti. Jer, kada počneš besplatno ljubiti, to znači da si ljubljen, da si otkupljen i svaka okolnost postaje prikladna za očitovanje toga dara.
SJEMENJA je rubrika Centra Aletti dostupna svakoga petka. Svakoga tjedna, osim nedjeljne propovijedi u audio obliku, bit će dostupno na web stranici LIPA produbljivanje nedjeljnih ili blagdanskih čitanja euharistijske liturgije
W ubiegłą niedzielę widzieliśmy, jak św. Paweł napominał Filipian, aby byli ostrożni i nie angażowali się w dynamikę sprowokowaną w nas przez sytuacje, w których się znajdujemy. Rzeczywiście, wielka mądrość życiowa polega właśnie na tym, jak radzić sobie z okolicznościami, w które angażują nas wydarzenia.
W dzisiejszym czytaniu z Listu do Filipian Paweł używa słowa, którym nawiązuje do faktu, że bardziej zaawansowane kręgi w ramach określonych kultur wtajemniczają swoich adeptów w wielkie życiowe zagadnienia.
Czasownik mueō, który jest użyty w formie dokonanej medialno pasywnej, “zostałem wtajemniczony” (byłoby: “jestem zaprawiony we wszystkim i do wszystkiego”- por Flp 4,12), został użyty w odniesieniu do wtajemniczenia misteryjnego. Paweł prawdopodobnie używa go właśnie po to, aby powiedzieć, że nie wystarczy podejść do sprawy z samą tylko dyscypliną i dobrą wolą, ale potrzebna jest relacja, w której znajdzie siłę. Zobaczmy, jak rozwiązuje ten problem.
To trudne pytanie, jak radzić sobie z tym, co dzieje się w życiu i co może się wydarzyć.
Widzimy na przykład, że kultura ostatnich stuleci, która jest całkowicie skoncentrowana na człowieku, edukuje tak, aby każda osoba planowała i organizowała swoje własne życie, według własnej wizji, podejścia, pomysłów, nawyków, wiedzy itp. Zasadniczo to człowiek zarządza własnym życiem.
Dziś czasami wydaje się, że staliśmy się tak naiwni, tak dziecinni w naszej dumie i zaufaniu do środków, którymi dysponujemy, że naprawdę myślimy, że możemy zarządzać wszystkim.
Świat wirtualny jest tak masowo obecny, że nabiera konotacji realności i obiektywizmu.
Ale co jest dziś rzeczywistością obiektywną w świecie, w którym dominuje subiektywność i subiektywizm oraz ich wirtualna projekcja?
Często po złudzeniach, kiedy trzeba pogodzić się z rzeczywistością, konieczne jest stosowanie różnych terapii, leków i wszelkiego rodzaju środków zaradczych, ponieważ ludzie są naprawdę bardzo chorzy.
Wśród środków zaradczych często znajdujemy również religię, naładowaną aspektem cudotwórczym, a jej efekt przenosi się na oczekiwanie coraz bardziej odległej, praktycznie nieosiągalnej przyszłości.
Wielka klasyczna kultura grecka nauczała, że ludzka natura ma w sobie siłę, by radzić sobie z życiem, ale ostatecznie zwyciężyła szkoła stoicka, która nauczała postawy bezstronności wobec różnych okoliczności, takich jak głód czy obfitość. Według stoików, w każdej sytuacji należy być obojętnym (bezstronnym).
Z tymi rzeczywistościami można sobie poradzić poprzez pewną dyscyplinę myśli i uczuć, ale historia pokazuje, że nie jest tak łatwo poradzić sobie z wolą. Co jakiś czas wybucha i sprawia, że człowiek eksploduje ze wszystkimi swoimi myślami, ideami, uczuciami i namiętnościami. Może całkowicie zniszczyć daną osobę lub eksplodować w buncie, który może nawet dotyczyć całej kategorii społecznej.
W każdym razie wszystkie zmiany sił, które mają miejsce, trwają przez pewien czas, po czym nadchodzi kolejna fala.
Paweł proponuje inne spojrzenie oparte na jego osobistym doświadczeniu.
Kto wtajemniczył Pawła w tajemnicę życia? Kto przekazał mu sztukę życia?
“Dla mnie bowiem żyć – to Chrystus, a umrzeć – to zysk” (Flp 1,21). Chrystus jest treścią życia Pawła i jest również treścią jego śmierci. Duch Święty, który został nam dany (por. Rz 5, 5) i mieszka w nas (por. 2 Tm 1, 14), umożliwia nam pielęgnowanie daru, który został nam dany i czyni go nam znanym, sprawia, że poznajemy dar, który dał nam Ojciec (por. 1 Kor 2,12).
W ten sposób wiemy, że żyjemy w Chrystusie (por. Dz 17,28) i że czy żyjemy, czy umieramy, należymy do Pana (por. Rz 14,8).
Jesteśmy tymi, którzy “ze śmierci przeszli do życia” (Rz 6,13), ponieważ “umarliśmy razem z Chrystusem” (Rz 6,8) i razem z Chrystusem zostaliśmy wskrzeszeni (por. Ef 2,6), dlatego też kroczymy w nowym życiu (por. Rz 6,4).
Nowość polega właśnie na tym, że rzeczywiście żyjemy w ciele, w ludzkiej kondycji, ale nie reagujemy tak po prostu zgodnie z tą ludzką naturą: ” Chociaż bowiem w ciele pozostajemy, nie prowadzimy walki według ciała” (2 Kor 10, 3). Paweł podkreśla w swoich Listach, że sztuka życia jest zarówno chrystologiczna, jak i pneumatologiczna.
To Duch Święty daje nam udział w życiu Chrystusa, Syna Bożego, a także czyni nas uczestnikami Chrystusowego sposobu życia, aby stawić czoła życiowym sytuacjom.
Kiedy Jezus jest spragniony, zwraca się do Samarytanki: “Daj mi pić” (J 4, 10).
Kobieta obnaża wszystkie etniczne, religijne, moralne kompleksy i uprzedzenia, którymi była napełniona przez ten sam lud, do którego należał Chrystus.
Ale Chrystus dał jej napój, który sprawił, że życie wieczne wytrysnęło z jej serca (por. J 4,14).
Paweł mówi również Filipianom, że to Ojciec, „według swego bogactwa zaspokoi wspaniale w Chrystusie Jezusie każdą waszą potrzebę” (Flp 4,19), ponieważ uczestniczyli oni w próbach i cierpieniach Pawła (por. Flp 4,14).
Chrystusa nie można zatem rozumieć jako zwykłego przykładu doskonałego człowieka, którego należy naśladować, ani Jego słów jako doktryny, którą należy realizować.
Chrystus jest samym życiem, którym żyjemy i daje nam siłę, do przeżywania go w komunii z Nim (por. 1 Tm 1,12-14).
Z tego powodu chrześcijanin objawia Chrystusa w każdych okolicznościach. Objawia Chrystusa w ubóstwie, niedostatku i obfitości. Człowiek przyzwyczaja się do wszystkiego z wyjątkiem dobrobytu, powiedział Raul Follereau. Relacja człowieka jest prawdą miłości, która przenosi się na relacje z innymi, w tym ze stworzeniem.
„Abyście się wzajemnie miłowali tak, jak Ja was umiłowałem; żebyście i wy tak się miłowali wzajemnie” (J 13,34).
W tym zawiera się nowe przykazanie. Nie jest to po prostu kwestia miłowania się nawzajem, ale “jak Ja was umiłowałem, tak i wy miłujcie się wzajemnie”. Nie jest to po prostu kwestia kochania, kiedy każdy później kocha zgodnie ze swoją naturą, a więc z mentalnością kupiecką. Nie chodzi też o to, by mieć Chrystusa jako zewnętrzny model do naśladowania,
ale o pozwolenie, by Chrystus, który jest w tobie, który jest w nas, zajaśniał.
„Siebie samych badajcie, czy trwacie w wierze, siebie samych doświadczajcie! Czyż nie wiecie o samych sobie, że Jezus Chrystus jest w was? Chyba żeście odrzuceni” (2Cor 13,5).
(„Wypróbowujcie samych siebie, czy trwacie w wierze. Rozeznajcie samych siebie. Czy nie wiecie o sobie, że Chrystus jest w was? Chyba, że rzeczywiście odpadliście podczas próby.” – według Biblii Towarzystwa Świętego Pawła)
Dlatego nie jest to kwestia przetrwania w różnych sytuacjach życiowych, ale o to, by te sytuacje stały się miejscem objawienia naszego życia, naszej siły, to znaczy Chrystusa i Ducha Świętego, który jest darem miłości, który czyni nas coraz bardziej podobnymi do Chrystusa.
Bardzo interesująca jest pułapka zastawiona na nas przez kusiciela: że wychodząc cierpiącymi z okoliczności życia, dochodzimy do wyboru jakiegoś sposobu uzdrowienia, który nie sprawi, że Chrystus zamieszka w tobie, nie napełni serca Chrystusem, nie sprawi, że Chrystus zamieszka w tobie ani nie sprawi, że doświadczysz darmowego odkupienia jako daru miłości. Jeśli dzisiaj z pewnością jesteśmy kuszeni, aby szukać rozwiązania poza wiarą,
Paweł potwierdza, że to wiara sprawia, że Chrystus zamieszkuje w naszych sercach (por. Ef 3:17).
Dlatego dzięki darowi Chrystusa, naszemu zbawieniu, jesteś uzdolniony do kochania. Kiedy bowiem zaczynasz kochać bezinteresownie, oznacza to, że jesteś kochany, że jesteś odkupiony, a każda okoliczność pozwala ci zamanifestować ten dar.
ZIARNA są rubryką Centro Aletti udostępnianą każdego piątku. Każdego tygodnia, oprócz homilii niedzielnej w formie audio, na stronie LIPA będzie do dyspozycji pogłębienie czytań liturgicznych z eucharystii niedzielnej bądź świątecznej
