Approfondimento delle letture della liturgia
Profundización de las lecturas de la liturgia
Poglobitev Božje besede
Produbljivanje liturgijskih čitanja
Pogłębienie czytań liturgicznych
Abbiamo un grande Sommo Sacerdote.
Nel cap. 3 l’autore sostiene che Gesù è il Sommo Sacerdote, della fede che noi professiamo.
“… è degno di fede per colui che l’ha costituito tale, come lo fu anche Mosè in tutta la sua casa” (Eb 3,2). Mosè era degno di fede, perché era Dio che agiva attraverso di Lui.
“Voi stessi avete visto ciò che io ho fatto all’Egitto e come ho sollevato voi su ali di aquile e vi ho fatto venire fino a me” (Es 19,4).
Ma Mosè non vedeva sempre tutto chiaro, lui saliva sul monte a parlare con Dio, ma dava anche qualche lezione a Dio.
Infatti, Mosè ricorda a Dio ciò che ha promesso ad Abramo, Isacco, Israele, e gli dice di non arrabbiarsi con il popolo che sta deviando (cf Es 32,11-13).
Ma poco dopo, quando scende e vede la scena del vitello d’oro, che è esattamente ciò che Dio gli stava dicendo sul monte, proprio lui che consigliava a Dio di non cedere all’ira contro il popolo (cf Es 32,7-10), si accende di un’ira violentissima.
“Allora l’ira di Mosè si accese: egli scagliò dalle mani le tavole, spezzandole ai piedi della montagna. Poi afferrò il vitello che avevano fatto, lo bruciò nel fuoco, lo frantumò fino a ridurlo in polvere, ne sparse la polvere nell’acqua e la fece bere agli Israeliti” (Es 32,19-20).
Non basta questo. Mosè comanda ai figli di Levi: “Ciascuno di voi tenga la spada al fianco. Passate e ripassate nell’accampamento da una porta all’altra: uccida ognuno il proprio fratello, ognuno il proprio amico, ognuno il proprio vicino” (Es 32,27).
Così vennero uccisi “circa tremila uomini del popolo” (Es 32,28).
Tante volte nella Bibbia troviamo che è Dio che ha fatto uscire Israele dall’Egitto, ma quando Dio disse a Mosè: “Su, sali di qui tu e il popolo che hai fatto uscire dalla terra d’Egitto” (Es 33,1), Mosè non corregge l’affermazione di Dio dicendo: Non sono stato io a far uscire il popolo, ma tu, Signore.
È chiaro che Mosè aveva una sfera di sé che in qualche modo lo gestiva. Per questo non è entrato nella Terra promessa, perché si è imbrigliato tra il volere di Dio e quello del popolo. Di fatto, si arrabbia con il popolo semplicemente perché non fa ciò che lui si aspetta. Mosè morirà prima di entrare nella Terra promessa, come Aronne.
“… perché siete stati infedeli verso di me in mezzo agli Israeliti alle acque di Merìba di Kades, nel deserto di Sin, e non avete manifestato la mia santità in mezzo agli Israeliti. Tu vedrai la terra davanti a te, ma là, nella terra che io sto per dare agli Israeliti, tu non entrerai!” (Dt 32,51-52).
“In verità Mosè fu degno di fede in tutta la sua casa come servitore, per dare testimonianza di ciò che doveva essere annunciato più tardi. Cristo, invece, lo fu come Figlio, posto sopra la sua casa. E la sua casa siamo noi, se conserviamo la libertà e la speranza di cui ci vantiamo” (Eb 3,5-6).
C’è una differenza abissale tra Mosè e Cristo.
Mosè è il servitore di un’opera, Cristo è il Figlio del Dio Amore, perciò è il Figlio amato.
L’Amore si riconosce solo accogliendolo, perché quando si accoglie l’amore si è portati dall’amore. L’Amore diventa la tua stessa vita, la fonte di tutto ciò che fai, che senti, che vuoi, che pensi.
“Come il Padre ha amato me, anche io ho amato voi. Rimanete nel mio amore” (Gv 15,9).
L’amore si accoglie quando lo si lascia agire facendolo passare attraverso di sé, in modo che così raggiunga gli altri.
Infatti, Lui da Figlio ci ha resi figli: “infatti Colui che santifica [il Figlio di Dio Padre] e coloro che sono santificati [gli uomini] provengono tutti da una stessa origine, per questo non si vergogna di chiamarli fratelli, dicendo: “Annuncerò il tuo nome [Padre] ai miei fratelli” (Eb 2,11-12).
Questo Figlio, che “è irradiazione della sua gloria e impronta della sua sostanza, e tutto sostiene con la sua parola potente. Dopo aver compiuto la purificazione dei peccati, sedette alla destra della maestà nell’alto dei cieli” (Eb 1,3).
Mosè non è entrato nella Terra promessa, mentre Cristo si è assiso nell’alto dei cieli alla destra del Padre.
Cristo è Dio come il Padre, e lui manifesta la gloria di Dio Padre da Figlio. E proprio qui tocchiamo il punto più forte.
Cristo manifesta la gloria di Dio, cioè la verità di Dio in un modo personale, filiale e in un modo concreto, palpabile, leggibile nella sua kenosi, nel suo essere come noi.
“Doveva rendersi in tutto simile ai fratelli, per diventare un sommo sacerdote misericordioso e degno di fede nelle cose che riguardano Dio, allo scopo di espiare i peccati del popolo. Infatti, proprio per essere stato messo alla prova e avere sofferto personalmente, egli è in grado di venire in aiuto a quelli che subiscono la prova” (Eb 2,17-18).
Cristo, il Figlio di Dio Padre, che è amore, misericordia, si è fatto in tutto solidale con l’umanità in tutta la sua sofferenza e morte.
Lui, personalmente ha sofferto ciò che soffriamo noi in tutto ciò che è la nostra umanità.
“Infatti non abbiamo un sommo sacerdote che non sappia prendere parte alle nostre debolezze: egli stesso è stato messo alla prova in ogni cosa come noi, escluso il peccato” (Eb 4,15).
Infatti, lui era in tutto unito a noi proprio perché non peccava, dal momento che è proprio il peccato a separare, dividere e distruggere l’unità.
Attraverso la piena partecipazione alla prova e alla sofferenza, Cristo ci apre a un’esistenza nuova, quella che è pienamente immersa nell’amore del Padre nei cieli, al di là di ogni possibilità di male e di cattiveria degli uomini.
“Degno di fede nelle cose che riguardano Dio, allo scopo di espiare i peccati del popolo” (Eb 2,17).
Ciò che riguarda Dio è l’amore, la misericordia, la piena vicinanza a chi soffre.
È interessante che proprio ciò che riguarda Dio negli ultimi secoli scarseggi di una testimonianza del genere.
Certamente ci sono sempre state persone che hanno testimoniato che Dio è amorevole e misericordioso verso gli uomini, ma per quanto attiene alle cose che “riguardano Dio” è interessante costatare come negli ultimi secoli tante cose siano venute prima rispetto all’accoglienza del dono di Dio. Anche gli studi di teologia hanno sempre più dato per scontata la rinascita dalle acque battesimali, da dove si esce con Cristo risorto, conoscendo il Padre, e messo invece in primo piano un principio metodologico e razionalista senza più nessun legame con l’esperienza di fede, cessando così di esprimere o almeno di illuminare l’esperienza degli uomini che cercano di vivere il dono di questa novità di vita, e trasformandosi in ideologia e astrazione.
Si è costruita una casa molto ben strutturata, ma che ricorda al massimo vagamente quella di Mosè, dove l’opera da servire era al primo posto e dove facilmente prevale il giudizio perché manca l’esperienza dell’amore.
Ma si sa che la teologia, come anche tutto il resto della vita dei battezzati, è fondato sulla zoē e nella zoē, la vita in Cristo Gesù.
Ed è proprio lo Spirito Santo, il respiro di Dio Padre, che ci rende partecipi di questa vita.
Perciò noi cristiani siamo irradiazione della sua vita, del suo amore e della sua misericordia. Siamo la casa di Cristo.
Si può essere ottimi servitori di un’opera, secondo un’idea che convince, senza riuscire nello stesso tempo a manifestare la vita zoē, l’amore, l’agape, la misericordia.
E, forse, tante deviazioni, persecuzioni, inquisizioni nella storia della Chiesa ci sono state perché i presbiteri non sono stati partecipi della sofferenza dell’umanità e dell’atteggiamento misericordioso di Dio. È sembrato che bisognava essere forti e dominanti per mantenere l’ordine “nell’accampamento”.
È facile costatare che la mentalità del mondo agisce ampiamente anche nella Chiesa.
Persino in merito alle cose che “riguardano Dio” sembra che l’opinione pubblica decida massicciamente. Una volta lo faceva la filosofia, adesso i mezzi di comunicazione.
Un presbiterato non misericordioso è un tradimento, perché non esiste un sacerdozio proprio, ma si è al servizio, ministri di un unico sacerdozio e di un unico sacerdote che è Cristo, Colui che si è fatto uno con l’umanità sofferente e che ha sofferto personalmente.
I leviti, dopo aver ripulito l’accampamento, certamente non possono dire di aver manifestato la misericordia.
Cristo invece ci ha aperto la via libera al trono della grazia, proprio attraverso il dono di sé, per manifestare la misericordia del Padre. È attraverso questo dono che riceviamo misericordia e ci abbeveriamo alla sua vita, alla zoē. In ogni Eucaristia entriamo in questo santuario, davanti al trono della grazia e della misericordia, “per Cristo, con Cristo e in Cristo”, e nell’unità dello Spirito Santo viviamo glorificando il Padre, mentre lui ci riempie dei suoi doni, del suo amore che ci fa riconoscere come fratelli e sorelle.
SEMI è la rubrica del Centro Aletti disponibile ogni mercoledì.
Ogni settimana, oltre all’omelia della domenica in formato audio, sarà disponibile sul sito LIPA un approfondimento delle letture della liturgia eucaristica domenicale o festiva.
Tenemos un gran Sumo Sacerdote
En el cap. 3, el autor argumenta que Jesús es el Sumo Sacerdote, de la fe que profesamos.
«… es digno de fe por quien lo hizo así, como lo fue también Moisés en toda su casa» (Heb 3,2). Moisés era digno de fe porque era Dios quien actuaba a través de él.
«Vosotros mismos habéis visto lo que he hecho con Egipto, y cómo os he levantado sobre alas de águila y os he traído hasta mí» (Ex 19,4).
Pero Moisés no siempre lo vio todo claro, subió a la montaña para hablar con Dios, pero también le dio algunas lecciones.
De hecho, Moisés recuerda a Dios lo que prometió a Abraham, Isaac e Israel, y le dice que no se enfade con el pueblo que se desvía (cf. Ex 32,11-13).
Pero poco después, cuando baja y ve la escena del becerro de oro, que es exactamente lo que Dios le estaba diciendo en la montaña, el mismo que le estaba aconsejando a Dios que no cediera a la ira contra el pueblo (cf. Ex 32,7-10), se enciende en una cólera violentísima.
«Entonces se encendió la ira de Moisés: arrojó las tablas de sus manos, rompiéndolas al pie del monte. Luego se apoderó del becerro que habían hecho, lo quemó en el fuego, lo hizo polvo, roció el agua con el polvo e hizo que los israelitas lo bebieran» (Ex 32,19-20).
Esto no es suficiente. Moisés ordena a los hijos de Leví: «Cada uno de vosotros mantenga su espada al lado. Pasad y atravesad el campamento de puerta en puerta: que cada uno mate a su hermano, cada uno a su amigo, cada uno a su vecino» (Ex 32,27).
Así murieron «unos tres mil hombres del pueblo» (Ex 32,28).
Muchas veces en la Biblia encontramos que es Dios quien sacó a Israel de Egipto, pero cuando Dios dijo a Moisés: «Sube de aquí, tú y el pueblo que sacaste de la tierra de Egipto» (Ex 33,1), Moisés no corrige la afirmación de Dios diciendo: No fui yo quien sacó al pueblo, sino tú, Señor.
Está claro que Moisés tenía una esfera propia que de alguna manera le manejaba. Por eso no entró en la Tierra Prometida, porque estaba atrapado entre la voluntad de Dios y la voluntad del pueblo. De hecho, se enfadó con el pueblo simplemente porque no hacían lo que él esperaba. Moisés morirá antes de entrar en la Tierra Prometida, como Aarón.
«…porque me fuiste infiel en medio de los israelitas en las aguas de Meriba de Cades, en el desierto de Sin, y no manifestaste mi santidad en medio de los israelitas. Veréis la tierra delante de vosotros, pero allí, en la tierra que voy a dar a los israelitas, no entraréis». (Dt 32, 51-52).
«Verdaderamente Moisés era digno de fe en toda su casa como siervo, para dar testimonio de lo que iba a ser anunciado más tarde. Cristo, en cambio, lo fue como hijo, puesto sobre su casa. Y su casa somos nosotros, si conservamos la libertad y la esperanza de que nos gloriamos» (Heb 3,5-6).
Hay una diferencia abismal entre Moisés y Cristo.
Moisés es el siervo de una obra, Cristo es el Hijo de Dios Amor, por tanto es el Hijo amado.
El amor sólo se reconoce acogiéndolo, porque cuando acoges el amor eres llevado por el amor. El amor se convierte en tu vida misma, en la fuente de todo lo que haces, sientes, quieres, piensas.
«Como el Padre me ha amado, yo también os he amado. Permaneced en mi amor» (Jn 15,9).
El amor se acoge cuando lo dejamos actuar pasándolo a través de nosotros mismos, para que llegue a los demás.
En efecto, Él, como Hijo, nos ha hecho hijos: «Porque el que santifica [el Hijo de Dios Padre] y los santificados [los hombres] proceden todos de la misma fuente, por eso no se avergüenza de llamarlos hermanos, diciendo: “Anunciaré tu nombre [Padre] a mis hermanos”» (Hb 2, 11-12).
Este hijo, que «es irradiación de su gloria e impronta de su sustancia, y todo lo sostiene con su palabra poderosa. Después de haber cumplido la purificación de los pecados, se sentó a la diestra de la majestad en las alturas» (Heb 1,3).
Moisés no entró en la Tierra Prometida, mientras que Cristo se sentó en las alturas, a la derecha del Padre.
Cristo es Dios como Padre, y manifiesta la gloria de Dios Padre como hijo. Y aquí tocamos el punto más fuerte.
Cristo manifiesta la gloria de Dios, es decir, la verdad de Dios de modo personal, filial, y de modo concreto, palpable, legible en su kenosis, en su ser como nosotros.
«Tuvo que hacerse en todo semejante a sus hermanos, para llegar a ser sumo sacerdote misericordioso y digno en las cosas de Dios, a fin de expiar los pecados del pueblo. En efecto, precisamente porque fue puesto a prueba y padeció personalmente, puede acudir en ayuda de los que sufren la prueba» (Hb 2, 17-18).
Cristo, el Hijo de Dios Padre, que es amor, misericordia, se hizo solidario con la humanidad en todo su sufrimiento y muerte.
Él, sufrió personalmente lo que nosotros sufrimos en todo lo que es nuestra humanidad.
«Porque no tenemos sumo sacerdote que no pueda participar de nuestras debilidades: él mismo fue probado en todo según nuestra semejanza, excepto en el pecado» (Hb 4, 15).
En efecto, estuvo en todo unido a nosotros precisamente porque no pecó, ya que es el pecado el que separa, divide y destruye la unidad.
Mediante la plena participación en la prueba y en el sufrimiento, Cristo nos abre a una existencia nueva, plenamente inmersa en el amor del Padre celestial, más allá de toda posibilidad de mal y de maldad de los hombres.
«Digno de fe en lo que a Dios se refiere, para expiar los pecados del pueblo» (Hb 2,17).
Lo que concierne a Dios es el amor, la misericordia y la plena cercanía a los que sufren.
Es interesante que precisamente lo que se refiere a Dios en los últimos siglos carezca de tal testimonio.
Ciertamente, siempre ha habido personas que han dado testimonio de que Dios es amoroso y misericordioso con la humanidad, pero en lo que se refiere a las cosas «concernientes a Dios», es interesante observar cómo en los últimos siglos se han antepuesto tantas cosas a la aceptación del don de Dios. Incluso los estudios teológicos han dado cada vez más por descontado el renacimiento de las aguas bautismales, de donde se sale con Cristo resucitado, conociendo al Padre, y han puesto en primer plano, en cambio, un principio metodológico y racionalista sin conexión ya con la experiencia de fe, dejando así de expresar o al menos de iluminar la experiencia de los hombres que buscan vivir el don de esta novedad de vida, y convirtiéndose en ideología y abstracción.
Se ha construido una casa muy bien estructurada, pero que, en el mejor de los casos, recuerda vagamente a la de Moisés, en la que la obra a servir estaba en primer lugar y en la que el juicio prevalece fácilmente porque falta la experiencia del amor.
Pero sabemos que la teología, como todo en la vida del bautizado, se funda en y sobre la zoē, la vida en Cristo Jesús.
Y es el Espíritu Santo, el soplo de Dios Padre, quien nos hace partícipes de esta vida.
Por eso, los cristianos somos irradiación de su vida, de su amor y de su misericordia. Somos la casa de Cristo.
Se puede ser excelente servidor de una obra, según una idea que convence, sin ser capaz al mismo tiempo de manifestar la zoē vida, el amor, el ágape, la misericordia.
Y, tal vez, tantas desviaciones, persecuciones, inquisiciones en la historia de la Iglesia han tenido lugar porque los presbíteros no han sido partícipes del sufrimiento de la humanidad y de la actitud misericordiosa de Dios. Parecía que había que ser fuerte y dominante para mantener el orden «en el campo».
Es fácil ver que la mentalidad del mundo también actúa ampliamente en la Iglesia.
Incluso cuando se trata de cosas ‘concernientes a Dios’, la opinión pública parece decidir masivamente. Antes lo hacía la filosofía, ahora lo hacen los medios de comunicación.
Un sacerdocio no misericordioso es una traición, porque no hay sacerdocio propio, sino que se está al servicio, ministros de un sacerdocio y de un sacerdote, que es Cristo, Aquel que se hizo uno con la humanidad sufriente y que sufrió personalmente.
Los levitas, después de haber limpiado el campamento, ciertamente no pueden pretender haber manifestado misericordia.
Cristo, en cambio, nos ha abierto el camino hacia el trono de la gracia, precisamente a través del don de sí mismo, para manifestar la misericordia del Padre. Es a través de este don que recibimos la misericordia y bebemos en su vida, la zoē. En cada Eucaristía entramos en este santuario, ante el trono de la gracia y de la misericordia, «por Cristo, con Cristo y en Cristo», y en la unidad del Espíritu Santo vivimos glorificando al Padre, mientras nos colma de sus dones, de su amor que nos hace reconocernos hermanos.
SEMILLAS es una publicación del Centro Aletti disponible todos los miércoles.
Cada semana, además del audio de la homilía dominical, estará disponible en el sitio de LIPA un comentario a las lecturas de la Liturgia del Domingo, como así también a las lecturas de la semana.
Imamo veličastnega Vélikega Duhovnika.
V 3. poglavju avtor pove, da je Jezus Véliki Duhovnik vere, ki jo izpovedujemo: » … zvest tistemu, ki ga je postavil, kakor je bil Mojzes zvest v vsej njegovi hiši« (Heb 3,2). Mojzes je bil zvest, ker je po njem deloval Bog.
»Sami ste videli, kaj sem storil Egipčanom in kako sem vas nosil na orljih perutih in vas pripeljal k sebi« (2 Mz 19,4).
Vendar Mojzes ni vedno videl vsega jasno. Hodil je na goro, da je tam govoril z Bogom, včasih pa tudi sam učil Boga.
Mojzes namreč spominja Boga na to, kar je obljubil Abrahamu, Izaku in Izraelu ter mu reče, naj se ne jezi na ljudstvo, ki skrene s poti (prim. 2 Mz 32,11-13).
Ko pa se kmalu zatem spusti z gore in vidi prizor z zlatim teletom – in prav o njem mu je na gori govoril Bog, on pa je svetoval Bogu, naj se ne jezi na ljudstvo ( prim. 2 Mz 32,7-10) –, se je močno razjezil.
»Ko se je približal taboru in zagledal tele in kólo, se je v Mojzesu vnela jeza: vrgel je plošči iz rok in ju razbil pod goro. Zgrabil je tele, ki so ga naredili, in ga sežgal v ognju. Potem ga je zmlel v prah, ga stresel v vodo in to dal piti Izraelovim sinovom« (2 Mz 32,19-20).
Vendar to ni bilo dovolj. Mojzes je ukazal Levijevim sinovom: »Pripnite si vsak svoj meč k boku, pojdite po taboru sem in tja, od vrat do vrat, in vsak naj ubije svojega brata, prijatelja in soseda!« (2 Mz 32,27).
Tako je bilo ubitih »izmed ljudstva približno tri tisoč mož« (2 Mz 32,28).
Na več mestih v Svetem pismu najdemo, da je Bog izpeljal Izraela iz Egipta, ko pa je rekel Mojzesu: »Pojdi, odpravi se z ljudstvom, ki si ga izpeljal iz egiptovske dežele« (2 Mz 33,1), Mojzes ni popravil Božje izjave in ni rekel: Nisem jaz izpeljal ljudstva, ampak ti, Gospod.
Jasno je, da je Mojzesa vodila njegova lastna vizija o sebi. Zato ni vstopil v obljubljeno deželo; bil je ujet med Božjo voljo in voljo ljudstva. Nad ljudstvom se razjezi preprosto zato, ker ne stori tega, kar pričakuje od njega. Mojzes bo umrl pred vstopom v obljubljeno deželo; enako kot Aron.
» … ker sta mi bila nezvesta sredi Izraelovih sinov pri vodah Meríba v Kadešu v puščavi Cin, ker me sredi Izraelovih sinov nista izpričala kot svetega. Kajti videl boš pred seboj deželo, vanjo pa ne boš stopil, v deželo, ki jo dajem Izraelovim sinovom« (5 Mz 32,51-52).
»Mojzes je bil sicer zvest v vsej njegovi hiši kot služabnik, da bi pričeval o tem, kar naj bi se pozneje govorilo, Kristus pa je bil zvest kot Sin, in sicer nad svojo hišo. Njegova hiša pa smo mi, če ohranimo zaupnost in ponos, ki ga daje upanje« (Heb 3,5-6).
Med Mojzesom in Kristusom je ogromna razlika.
Mojzes je služabnik neke dejavnosti, Kristus pa je Sin Boga Ljubezni, zato je ljubljeni Sin.
Ljubezen prepoznamo le, ko jo sprejmemo, kajti, ko sprejmemo ljubezen, nas nosi ljubezen. Ljubezen postane naše lastno življenje, izvir vsega, kar delamo, čutimo, hočemo, razmišljamo.
»Kakor je Oče mene ljubil, sem tudi jaz vas ljubil. Ostanite v moji ljubezni« (Jn 15,9).
Ljubezen sprejmemo, ko ji pustimo delovati v sebi in ko preko nas doseže tudi druge.
On nas je namreč kot Sin naredil za sinove: »Vsi so namreč iz enega, tisti, ki posvečuje [Sin Boga Očeta], in tisti, ki so posvečeni [ljudje]. Zato ga ni sram, da jih imenuje brate, ko pravi: Oznanjal bom tvoje [Očetovo] ime svojim bratom« (Heb 2,11-12).
Ta Sin, ki »je odsvit njegovega veličastva in odtis njegovega obstoja, z besedo svoje moči nosi vse. Potem ko je uresničil očiščenje od grehov, je v nebesih sédel na desno veličastja« (Heb 1,3).
Mojzes ni vstopil v obljubljeno deželo, Kristus pa se je povzpel v nebesa, na Očetovo desnico.
Kristus je Bog prav tako kot Oče, razodeva pa Očetovo slavo kot Sin. Prav tu se dotaknemo najmočnejše točke.
Kristus razodeva Božjo slavo, to je resnico Boga, na oseben, sinovski, konkreten, otipljiv način, ki ga razberemo v njegovem spustu, ponižanju (kenozi), v tem, da nam je postal enak.
»Zato se je moral v vsem izenačiti z brati, da je postal usmiljen, v tem, kar se nanaša na Boga, pa zanesljivi véliki duhovnik, ki opravlja spravno daritev za grehe ljudstva. Ker je sam pretrpel preizkušnjo, lahko pomaga preizkušanim« (Heb 2,17-18).
Kristus, Sin Boga Očeta, ki je ljubezen in usmiljenje, je s človeštvom postal solidaren v vsem njegovem trpljenju in smrti.
Osebno je trpel vse, kar mi trpimo v svoji človeškosti.
»Nimamo namreč vélikega duhovnika, ki ne bi mogel sočustvovati z našimi slabostmi, marveč takega, ki je kakor mi preizkušan v vsem, vendar brez greha« (Heb 4,15).
V vsem je bil namreč združen z nami prav zato, ker ni grešil, kajti greh ločuje, razdvaja in uničuje edinost.
Preko polne udeleženosti pri preizkušnjah in trpljenju nam je Kristus odprl nov način bivanja, ki je povsem potopljen v ljubezen Očeta v nebesih, onkraj vsake možnosti človeškega zla in hudobije.
»V tem, kar se nanaša na Boga, pa zanesljivi véliki duhovnik, ki opravlja spravno daritev za grehe ljudstva« (Heb 2,17).
To, kar se nanaša na Boga je ljubezen, usmiljenje in popolna bližina s trpečim človekom.
Zanimivo je, da v zadnjih stoletjih manjka prav pričevanje tega, kar zadeva Boga.
Gotovo so bili vedno ljudje, ki so pričevali, da je Bog ljubeč in usmiljen do ljudi; kar pa se tiče stvari, ki ‘zadevajo Boga’, je zanimivo opažati, kako so v zadnjih stoletjih mnoge stvari prišle pred sprejemanje daru Boga. Tudi pri študiju teologije je postajalo vedno bolj samoumevno prerojenje v krstni vodi, od koder človek vstane z vstalim Kristusom in spozna Očeta, v ospredje pa je stopil metodološki in razumski princip, ki nima več nobene povezave z izkušnjo vere in je prenehal izražati ali vsaj osvetljevati izkušnjo ljudi, ki želijo živeti ta dar novosti življenja, marveč se sprevrača v ideologijo in abstraktnost.
Zgrajena je zelo dobro strukturirana hiša, ki pa v najboljšem primeru bledo spominja na Mojzesovo in v kateri je na prvem mestu dejavnost, ki ji je treba služiti in kjer je prevladala sodba, saj manjka izkušnja ljubezni.
Vemo pa, da je tako teologija kot vse ostalo v življenju krščenih oseb utemeljeno na življenju in v življenju kot zoē, življenju v Jezusu Kristusu.
Prav Sveti Duh, ki je dih Boga Očeta, nas stori deležne tega življenja.
Zato kristjani izžarevamo njegovo življenje, ljubezen in usmiljenje. Mi smo Kristusova hiša.
Lahko odlično služimo neki dejavnosti, z idejo, ki prepriča, ne uspemo pa razodeti življenja kot zoē, ne uspemo razodeti ljubezni in usmiljenja.
In morda se je v zgodovini Cerkve zgodilo toliko odklonov, preganjanj, inkvizicij, ker duhovniki niso bili udeleženi pri trpljenju človeštva in niso pristopali z Božjo usmiljeno držo. Zdelo se je, da je treba biti močan in dominanten, da bi ohranili red »v taboru«.
Zlahka vidimo, da miselnost sveta obširno deluje tudi v Cerkvi.
Zdi se, da javno mnenje odločilno vpliva celo na stvari, ki »zadevajo Boga«. Včasih je to počela filozofija, sedaj pa sredstva družbenega obveščanja.
Duhovništvo, ki ni usmiljeno, je izdaja, saj duhovništvo samo zase ne obstaja, ampak je duhovnik le v služenju, je služabnik edinega duhovništva in edinega duhovnika, ki je Kristus, On, ki je postal eno s trpečim človeštvom in je tudi sam trpel.
Ko so leviti očistili tabor, zagotovo niso mogli reči, da so izkazali usmiljenje.
Kristus pa nam je odprl pot do prestola milosti prav preko darovanja samega sebe, da bi razodel Očetovo usmiljenje. Preko tega daru prejemamo usmiljenje in se odžejamo pri njegovem življenju, pri življenju kot zoē. Pri vsaki evharistiji vstopimo v to svetišče, pred prestol milosti in usmiljenja, »po Kristusu, s Kristusom in v Kristusu«, in v edinosti s Svetim Duhom živimo tako, da slavimo Očeta, on pa nas napolnjuje s svojimi darovi in s svojo ljubeznijo, po kateri nas prepoznajo kot brate in sestre.
SEMENA je rubrika Centra Aletti, ki je na voljo vsako sredo.
Vsak teden je na spletni strani LIPE poleg nedeljske homilije v zvočni obliki (v italijanščini) na voljo tudi poglobitev Božje besede nedeljske ali praznične svete maše.
Imamo velikog Velikog svećenika.
U 3. poglavlju pisac Poslanice Hebrejima tvrdi da je Isus Veliki svećenik vjere koju ispovijedamo.
„… on je ovjerovljen kod Onoga koji ga postavi kao ono i Mojsije u svoj kući njegovoj“ (Heb 3,2). Mojsije je bio ovjerovljen, jer je Bog djelovao preko njega.
„Vi ste vidjeli što sam učinio Egipćanima; kako sam vas nosio na orlovskim krilima i k sebi vas doveo“ (Izl 19,4).
Međutim, Mojsije nije uvijek sve jasno vidio, on se penjao na brdo kako bi razgovarao s Bogom, ali je ponekad i sam poučavao Boga.
Naime, Mojsije podsjeća Boga na ono što je obećao Abrahamu, Izaku, Izraelu i kaže mu da se ne ljuti na narod koji je zastranio (usp. Izl 32,11-13).
Ali ubrzo nakon toga, kad je sišao i ugledao prizor sa zlatnim teletom –upravo ono o čemu mu je Bog govorio na gori, na što je on savjetovao Bogu da se ne gnjevi na narod (usp. Izl. 32,7-10)–, rasplamtio se silovitim gnjevom.
„Čim se približi taboru te opazi tele i kako igraju, razgnjevi se Mojsije. Baci iz ruku ploče i razbije ih na podnožju brda. Pograbi tele koje bijahu napravili, spali ga ognjem i u prah satre. Onda prah razbaca po vodi i natjera Izraelce da je piju“ (Izl 32,19-20).
Ali to nije bilo dovoljno. Mojsije je zapovjedio Levijevim sinovima: „Neka svatko pripaše mač o bedro i pođe taborom od vrata do vrata pa neka ubije tko svoga brata, tko svoga prijatelja, tko svoga susjeda“ (Izl 32,27).
Tako je bilo ubijeno iz „naroda oko tri tisuće ljudi“ (Izl 32,28).
Na više mjesta u Bibliji nalazimo da je Bog izveo Izraela iz Egipta, ali kada je rekao Mojsiju: „ Idi! Putuj odavde, ti i narod koji si izveo iz zemlje egipatske“ (Izl 33,1), Mojsije nije ispravio Božju izjavu govoreći: Nisam ja izveo narod, nego ti, Gospodine.
Jasno je da je Mojsije bio vođen vlastitom vizijom samoga sebe. Zato nije ušao u obećanu zemlju, jer se zapleo između volje Božje i volje naroda. Naime, ljuti se na narod jednostavno zato što ne čini ono što on od njega očekuje. Mojsije će umrijeti prije ulaska u obećanu zemlju, isto kao i Aron.
„… zato što ste mi se iznevjerili sred Izraelaca kod Meriba Kadeša, kod voda u pustinji Sinu: niste očitovali moju svetost među Izraelcima. Zato ćeš samo izdaleka vidjeti onu zemlju, ali u nju nećeš ući – u zemlju koju dajem Izraelcima“ (Pnz 32,51-52).
„Da, i Mojsije bijaše ovjerovljen u svoj kući njegovoj kao služnik da posvjedoči za ono što je imalo biti rečeno, ali Krist – kao Sin, nad kućom njegovom. Njegova smo kuća mi ako sačuvamo smjelost i ponos nade“ (Heb 3,5-6).
Ogromna je razlika između Mojsija i Krista.
Mojsije je služnik nekog djela, Krist je Sin Boga Ljubavi, stoga je ljubljeni Sin.
Ljubav prepoznajemo tek kad je prihvatimo, jer kad prihvatimo ljubav, ona nas nosi. Ljubav postaje naš vlastiti život, izvor svega što činimo, osjećamo, želimo, mislimo.
„Kao što je Otac ljubio mene tako sam i ja ljubio vas; ostanite u mojoj ljubavi“ (Iv 15,9).
Ljubav prihvaćamo kada joj dopustimo da djeluje u nama i kada preko nas dopre do drugih.
Naime, On nas je kao Sin učinio sinovima: „Ta i Posvetitelj [Sin Boga Oca] i posvećeni [ljudi] – svi su od jednoga! Zato se on i ne stidi zvati ih braćom, kad veli: Braći ću svojoj naviještat ime tvoje [Oče]“ (Heb 2,11-12).
Taj Sin, „koji je odsjaj Slave i otisak Bića njegova te sve nosi snagom riječi svoje, pošto očisti grijehe, sjede zdesna Veličanstvu u visinama“ (Heb 1,3).
Mojsije nije ušao u obećanu zemlju, dok je Krist uzašao u visine zdesna Ocu.
Krist je Bog jednako kao i Otac, a očituje slavu Očevu kao Sin. Upravo se tu dotičemo najjače točke.
Krist očituje slavu Božju, odnosno istinu Božju na osoban, sinovski, konkretan, opipljiv način u njegovom silasku, poniženju (kenozi), u tome što nam je postao jednak.
„Stoga je trebalo da u svemu postane braći sličan, da milosrdan bude i ovjerovljen Veliki svećenik u onome što se odnosi na Boga kako bi okajavao grijehe naroda. Doista, u čemu je iskušan trpio, može iskušavanima pomoći“ (Heb 2,17-18).
Krist, Sin Boga Oca, koji je ljubav i milosrđe, postao je u svemu solidaran s čovječanstvom u svim njegovim patnjama i smrti.
Osobno je pretrpio sve ono što mi trpimo u našem čovještvu.
„Ta nemamo takva Velikog svećenika koji ne bi mogao biti supatnik u našim slabostima, nego poput nas iskušavana svime, osim grijehom“ (Heb 4,15).
Naime, bio je s nama u svemu sjedinjen zato što nije griješio, jer je upravo grijeh onaj koji razdvaja, razjedinjuje i razara jedinstvo.
Preko potpunog sudjelovanja u kušnjama i patnjama, Krist nam je otvorio novi način postojanja, koji je potpuno uronjen u ljubav Oca nebeskoga, onkraj svake mogućnosti ljudske zloće i pokvarenosti.
„Ovjerovljen u onome što se odnosi na Boga kako bi okajavao grijehe naroda“ (Heb 2,17).
Ono što se odnosi na Boga jest ljubav, milosrđe, potpuna blizina s čovjekom patnikom.
Zanimljivo je da u posljednjim stoljećima nedostaje upravo svjedočanstva za ono što se odnosi na Boga.
Zasigurno je uvijek bilo ljudi koji su svjedočili da je Bog ljubazan i milosrdan prema ljudima, ali što se tiče onoga što se „odnosi na Boga“, zanimljivo je primijetiti kako su u posljednjim stoljećima mnoge stvari bile ispred prihvaćanja Božjeg dara. Čak su i teološki studiji sve više uzimali zdravo za gotovo preporođenje u krsnim vodama, odakle čovjek ustaje s uskrslim Kristom i upoznaje Oca, a umjesto toga u prvi plan stavljali metodološko i racionalističko načelo bez ikakve povezanosti s iskustvom vjere, prestajući tako izražavati ili barem osvjetljavati iskustvo ljudi koji žele živjeti dar te novosti života, i pretvarajući se u ideologiju i apstrakciju.
Sagrađena je vrlo dobro strukturirana kuća, ali u najboljem slučaju blijedo podsjeća na onu Mojsijevu, gdje je djelo kojem treba služiti bilo na prvom mjestu i gdje s lakoćom prevlada presuda jer nedostaje iskustvo ljubavi.
Ali znamo da se teologija, kao i sve ostalo u životu krštenika, temelji na životu kao zoē i u životu kao zoē, životu u Kristu Isusu.
A upravo nas Duh Sveti, koji je dah Boga Oca, čini dionicima toga života.
Stoga smo mi kršćani odsjaj njegova života, njegove ljubavi i njegova milosrđa. Mi smo kuća Kristova.
Možemo biti izvrsni služnici nekog djela, prema ideji koja uvjerava, a da istovremeno ne uspijevamo očitovati život kao zoē, ne uspijevamo očitovati ljubav i milosrđe.
Možda su se u povijesti Crkve dogodila tolika zastranjivanja, progoni, inkvizicije jer svećenici nisu sudjelovali u patnji čovječanstva i nisu pristupali s Božjim milosrdnim stavom. Činilo se da je potrebno biti jak i dominantan kako bi se održao red „u taboru“.
Lako je vidjeti da mentalitet svijeta u velikoj mjeri djeluje i u Crkvi.
Čini se da javno mnijenje masovno odlučuje čak i o stvarima koje se „odnose na Boga“. Nekada je to činila filozofija, sada pak mediji.
Svećeništvo bez milosrđa je izdaja, jer ne postoji svećeništvo samo za sebe, nego je svećenik u službi, on je službenik jednog jedinog svećeništva i jednog jedinog svećenika koji je Krist, Onoga koji je postao jedno s patničkim čovječanstvom i sam patio.
Kad su leviti napravili čistku u taboru, zasigurno se nije moglo reći da su iskazali milosrđe.
Krist nam je, međutim, otvorio slobodan put do prijestolja milosti, upravo kroz dar samoga sebe, kako bi očitovao Očevo milosrđe. Preko toga dara primamo milosrđe i napajamo se njegovim životom, životom kao zoē. Na svakoj Euharistiji ulazimo u tu svetinju, pred prijestolje milosti i milosrđa, „po Kristu i s Kristom i u Kristu“, i u jedinstvu Duha Svetoga živimo slaveći Oca, dok nas On ispunja svojim darovima, svojom ljubavlju, po kojoj nas prepoznaju kao braću i sestre.
SJEMENA je rubrika Centra Aletti dostupna svake srijede.
Svakog tjedna, osim nedjeljne propovijedi u audio obliku (na talijanskom), bit će dostupno na web stranici LIPA produbljivanje nedjeljnih ili blagdanskih čitanja euharistijske liturgije.
Oto mamy wielkiego Najwyższego Kapłana.
W trzecim rozdziale autor Listu do Hebrajczyków argumentuje, że Jezus jest Najwyższym Kapłanem wiary, którą wyznajemy.
„[…] bo On jest wierny Temu, który Go uczynił, jak i Mojżesz w całym Jego domu” (Hbr 3, 2). Mojżesz był godny wiary, ponieważ to Bóg działał przez niego.
„Wyście widzieli, co uczyniłem Egiptowi, jak niosłem was na skrzydłach orlich i przywiodłem was do Mnie” (Wj 19, 4).
Ale Mojżesz nie zawsze widział wszystko jasno, poszedł na górę, aby porozmawiać z Bogiem, ale także kilka razy pouczał Boga.
W rzeczywistości Mojżesz przypomina Bogu, co obiecał Abrahamowi, Izaakowi i Izraelowi, i mówi Mu, aby nie gniewał się na ludzi, którzy błądzą(por. Wj 32, 11-13).
Ale wkrótce potem, kiedy zszedł na dół i zobaczył scenę złotego cielca, która jest dokładnie tym, co Bóg powiedział mu na górze, właśnie on, który doradzał Bogu, aby nie ukazywał gniewu przeciwko ludowi (por. Wj 32, 7-10), zapłonął najgwałtowniejszym gniewem.
„A Mojżesz zbliżył się do obozu i ujrzał cielca i tańce. Rozpalił się wówczas gniew Mojżesza i rzucił z rąk swoich tablice i potłukł je u podnóża góry. A porwawszy cielca, którego uczynili, spalił go w ogniu, starł na proch, rozsypał w wodzie i kazał ją pić Izraelitom” (Wj 32, 19-20).
Na tym jeszcze nie koniec. Mojżesz nakazuje synom Lewiego: „Każdy z was niech przypasze miecz do boku. Przejdźcie tam i z powrotem od jednej bramy w obozie do drugiej i zabijajcie: kto swego brata, kto swego przyjaciela, kto swego krewnego” (Wj 32, 27).
W ten sposób zabito „około trzech tysięcy mężów” (Wj 32, 28).
Wiele razy w Biblii znajdujemy stwierdzenie, że to Bóg wyprowadził Izraela z Egiptu, ale kiedy Bóg powiedział do Mojżesza: „Idź i wyrusz stąd ty i lud, który wyprowadziłeś z ziemi egipskiej” (Wj 33, 1 ), Mojżesz nie skorygował Bożego stwierdzenia, mówiąc: To nie ja wyprowadziłem lud, ale Ty, Panie.
Oczywiste jest, że Mojżesz miał swoją własną sferę, która w jakiś sposób nim kierowała. To dlatego nie wszedł do Ziemi Obiecanej, ponieważ znalazł się pomiędzy wolą Boga a wolą ludu. W rzeczywistości rozgniewał się na ludzi tylko dlatego, że nie zrobili tego, czego oczekiwał. Mojżesz umrze przed wejściem do Ziemi Obiecanej, podobnie jak Aaron.
„Ponieważ nie byliście mi wierni między Izraelitami przy wodach Meriba pod Kadesz, na pustyni Sin, nie objawiliście mej świętości wśród Izraelitów, dlatego tylko z daleka ujrzysz tę ziemię, lecz ty tam nie wejdziesz do tej krainy, którą Ja daję Izraelitom” (Pwt 32, 51-52).
„I Mojżesz wprawdzie był wierny w całym domu Jego, ale jako sługa na świadectwo tego, co miało być powiedziane; Chrystus zaś, jako Syn, był nad swoim domem. Jego domem my jesteśmy, jeśli ufność i chwalebną nadzieję aż do końca wytrwale zachowamy” (Hbr 3, 5-6).
Istnieje ogromna różnica między Mojżeszem a Chrystusem.
Mojżesz jest sługą dzieła, Chrystus jest Synem Bożej Miłości, dlatego jest umiłowanym Synem.
Miłość można rozpoznać tylko poprzez jej przyjęcie, ponieważ kiedy przyjmujesz miłość, jesteś przez nią niesiony. Miłość staje się twoim życiem, źródłem wszystkiego, co robisz, czujesz, pragniesz, myślisz.
„Jak Mnie umiłował Ojciec, tak i Ja was umiłowałem. Wytrwajcie w miłości mojej!” (J 15, 9).
Miłość jest przyjmowana, gdy pozwalamy jej działać, przepuszczając ją przez siebie, aby dotarła do innych.
W rzeczywistości On, jako Syn, uczynił nas synami: „Tak bowiem Ten, który uświęca, [Syn Boga Ojca], jak ci, którzy mają być uświęceni, z jednego [są] wszyscy. Z tej to przyczyny nie wstydzi się nazwać ich braćmi swymi, mówiąc: Oznajmię imię Twoje braciom moim,
pośrodku zgromadzenia będę Cię wychwalał” (Hbr 2, 11-12).
Ten syn, który „jest odblaskiem Jego chwały i odbiciem Jego istoty, podtrzymuje wszystko słowem swej potęgi, a dokonawszy oczyszczenia z grzechów, zasiadł po prawicy Majestatu na wysokościach” (Hbr 1, 3).
Mojżesz nie wszedł do Ziemi Obiecanej, podczas gdy Chrystus siedział na wysokościach po prawicy Ojca.
Chrystus jest Bogiem jak Ojciec i objawia chwałę Boga Ojca jako syn. I właśnie tutaj dotykamy najmocniejszego punktu.
Chrystus objawia chwałę Bożą, to znaczy prawdę Bożą w sposób osobisty, synowski, w sposób konkretny, namacalny, czytelny w Jego kenozie, w Jego podobieństwie do nas.
„Dlatego musiał się upodobnić pod każdym względem do braci, aby stał się miłosiernym i wiernym arcykapłanem wobec Boga dla przebłagania za grzechy ludu. W czym bowiem sam cierpiał będąc doświadczany, w tym może przyjść z pomocą tym, którzy są poddani próbom” (Hbr 2, 17-18).
Chrystus, Syn Boga Ojca, który jest miłością, miłosierdziem, stał się solidarny z ludzkością w całym swoim cierpieniu i śmierci.
On osobiście cierpiał to, co my cierpimy w całym naszym człowieczeństwie.
„Nie takiego bowiem mamy arcykapłana, który by nie mógł współczuć naszym słabościom, lecz doświadczonego we wszystkim na nasze podobieństwo, z wyjątkiem grzechu” (Hbr 4, 15).
W rzeczywistości był we wszystkim zjednoczony z nami właśnie dlatego, że nie zgrzeszył, ponieważ to grzech oddziela, dzieli i niszczy jedność.
Poprzez pełne uczestnictwo w próbie i cierpieniu Chrystus otwiera nas na nową egzystencję, która jest w pełni zanurzona w miłości Ojca w niebie, poza wszelką możliwością zła i niegodziwości ludzi.
„Dlatego musiał się upodobnić pod każdym względem do braci, aby stał się miłosiernym i wiernym arcykapłanem wobec Boga dla przebłagania za grzechy ludu” (Hbr 2, 17).
Interesujące jest to, że właśnie to, co dotyczy Boga w ostatnich stuleciach, pozbawione jest takiego świadectwa.
Z pewnością zawsze byli ludzie, którzy świadczyli, że Bóg jest kochający i miłosierny wobec ludzkości, ale jeśli chodzi o rzeczy „dotyczące Boga”, interesujące jest to, że w ostatnich stuleciach tak wiele rzeczy pojawiło się przed przyjęciem Bożego daru. Nawet studia teologiczne w coraz większym stopniu brały za pewnik odrodzenie z wód chrzcielnych, z których człowiek wyłania się wraz ze zmartwychwstałym Chrystusem, poznając Ojca. Zamiast tego na pierwszym planie zostały postawione metodologiczne i racjonalistyczne zasady, które nie miały już żadnego związku z doświadczeniem wiary, przestając w ten sposób wyrażać lub przynajmniej oświetlać doświadczenie ludzi, którzy starają się żyć darem tej nowości życia, i zamieniając się w ideologię i abstrakcję.
Zbudowano bardzo dobrze zorganizowany dom, ale w najlepszym razie przypomina on nieco dom Mojżesza, w którym praca, której należy służyć, była na pierwszym miejscu i gdzie osąd łatwo zwycięża, ponieważ brakuje doświadczenia miłości.
Wiemy jednak, że teologia, podobnie jak wszystko inne w życiu ochrzczonych, opiera się na zoē, na życiu w Jezusie Chrystusie.
To Duch Święty, tchnienie Boga Ojca, czyni nas uczestnikami tego życia.
Dlatego my, chrześcijanie, jesteśmy promieniowaniem Jego życia, miłości i miłosierdzia. Jesteśmy domem Chrystusa.
Można być doskonałym sługą jakiegoś dzieła, zgodnie z jakąś przekonującą ideą, nie będąc jednocześnie w stanie manifestować życia, miłości, agape, miłosierdzia.
I być może tak wiele wypaczeń, prześladowań, inkwizycji w historii Kościoła miało miejsce, ponieważ prezbiterzy nie byli uczestnikami cierpienia ludzkości i miłosiernej postawy Boga. Wydawało się, że trzeba być silnym i dominującym, aby utrzymać porządek „w obozie”.
Nietrudno zauważyć, że mentalność tego świata działa również w Kościele.
Nawet w odniesieniu do spraw „dotyczących Boga”, opinia publiczna wydaje się decydować masowo. Kiedyś była to filozofia, teraz są to media.
Kapłaństwo bez miłosierdzia jest zdradą, ponieważ nie ma własnego kapłaństwa, ale jest się w służbie, sługami jedynego kapłaństwa i jedynego kapłana, którym jest Chrystus, Ten, który stał się jednym z cierpiącą ludzkością i który osobiście cierpiał.
Lewici, oczyściwszy obóz, z pewnością nie mogą twierdzić, że okazali miłosierdzie.
Chrystus natomiast otworzył nam drogę do tronu łaski, właśnie poprzez dar z siebie, aby objawić miłosierdzie Ojca. To dzięki temu darowi otrzymujemy miłosierdzie i pijemy Jego życie, zoē. W każdej Eucharystii wchodzimy do tego sanktuarium, przed tron łaski i miłosierdzia, „przez Chrystusa, z Chrystusem i w Chrystusie”, i w jedności Ducha Świętego żyjemy uwielbiając Ojca, gdy napełnia nas swoimi darami, swoją miłością, która sprawia, że uznajemy się nawzajem za braci i siostry.
ZIARNA są rubryką Centro Aletti udostępnianą w każdą środę.
Każdego tygodnia, oprócz homilii niedzielnej w formie audio, na stronie LIPA będzie do dyspozycji pogłębienie czytań liturgicznych z eucharystii niedzielnej bądź świątecznej