Approfondimento delle letture della liturgia
Profundización de las lecturas de la liturgia
Poglobitev Božje besede
Produbljivanje liturgijskih čitanja
Pogłębienie czytań liturgicznych
![[SEMI] NOSTRO SIGNORE GESÙ CRISTO RE DELL’UNIVERSO (Anno B) 2](https://www.edizionilipa.com/wp-content/uploads/2024/11/256-005-2024-Chiesa-S.-Pietro-Apostolo-Pescara-Italia-Via-Crucis-5-Stazione-Gesu-e-consegnato-a-Pilato-2-400x400.jpg "[SEMI] NOSTRO SIGNORE GESÙ CRISTO RE DELL’UNIVERSO (Anno B) 2")
Nel libro dell’Apocalisse troviamo più volte Cristo come re, messo a confronto con i re della terra.
La differenza è assoluta. Infatti Cristo li sconfigge radicalmente e definitivamente: “Essi combatteranno contro l’agnello, ma l’agnello li vincerà” (Ap 17,14).
E ancora: “Sul mantello e sul femore porta scritto un nome: Re dei re e Signore dei signori” (Ap 19,16).
Questo cavaliere si chiama Fedele e Veritiero (cf Ap 19,11).
Infatti, il passo di oggi comincia proprio dicendo che Gesù Cristo è il testimone fedele.
Il passo che parla del cavaliere dice che il cavallo di questo cavaliere è bianco (cf Ap 19,11).
Ma, come sappiamo da tanti passi dell’Apocalisse, il bianco è il colore della risurrezione, come viene già annunciato nella Trasfigurazione del Signore.
Allora questo cavaliere ha a che fare con la risurrezione. Infatti è il primogenito dei morti, il primo rinato dai morti.
Di conseguenza, anche coloro che nell’Apocalisse sono vestiti di bianco, sono quelli che sono rinati attraverso la morte e il sangue dell’Agnello: “Sono quelli che vengono dalla grande tribolazione e che hanno lavato le loro vesti, rendendole candide nel sangue dell’Agnello” (Ap 7,14).
Allora il bianco, che designa la risurrezione, esce dal rosso, cioè dal sangue.
Si lavano le vesti nel sangue rosso e si tirano fuori bianchissime, pulite, candide.
Questo sangue dell’Agnello è una vita-agape che redime l’uomo e che riveste l’esistenza umana della risurrezione.
Infatti, il passo di oggi dice che Cristo “ci ama e ci ha liberati dai nostri peccati con il suo sangue” (Ap.1,5).
Il Cristo, con il suo sangue ha cambiato radicalmente l’umanità.
Il sangue dell’agnello aveva protetto il popolo ebraico davanti alla morte, quello versato da Cristo ha portato “in Cristo” l’umanità, attraverso la morte, nella novità di vita che è la risurrezione. E non si tratta semplicemente di un’offerta di espiazione per i peccati.
Per san Giovanni, come sappiamo, il sangue di Cristo è il dono d’amore in relazione con il Padre, per la vita del mondo. Con il suo sangue compie l’evento della Pasqua, cioè del vero passaggio proprio attraverso la morte che tutta l’umanità teme e di cui tutti hanno paura e che cercano di evitare.
L’amore libera l’uomo dalla morte proprio perché con il dono del sangue, della vita (quella che tutti cercano di difendere e di tenere stretta in pugno, cioè la vita psychē e bios), la morte viene smascherata e annientata. Gli uomini sono liberati dal potere della morte, perché Cristo ha assunto i nostri peccati.
La liberazione dalla morte ha a monte la liberazione dal peccato: “Chiunque è stato generato da Dio non commette peccato, perché un germe divino rimane in lui, e non può peccare perché è stato generato da Dio” (1Gv 3,9).
Il modo di regnare di questo re è la Pasqua, il sangue riempito di agape, che dà la vita filiale a chi lo accoglie (cf Gv 1,12).
Bere il suo sangue vuol dire ricevere la sua vita, zoē, che fa vivere la vita bios e psychē come un dono gratuito (cf Gv 6,54).
Questo è il sacerdozio di Cristo.
Ha ragione Bulgakov quando sostiene che la chiave giusta per comprendere Cristo re è il Cristo sacerdote.
Il sacerdozio di Cristo è il dono di sé che diventa il passaggio al santuario vero, quello dei risorti, cioè il cielo (cf Eb 10,19). Il che vuol dire che tutti i battezzati in Lui sono resi sacerdoti dello stesso santuario.
E siccome sono risorti, sono il suo regno. Il regno di Cristo, che è il regno dei risorti, è dunque il regno dei battezzati.
San Giovanni non precisa la relazione tra queste due parole – regno e sacerdoti – per far vedere che i battezzati sono il regno, perché risorti, e i sacerdoti, perché hanno passato in intima unità con Cristo nella sua morte di Cristo. Hanno passato la morte uniti al suo modo di morire, cioè donando sé stessi, rendendo così possibile che il Padre sia manifestato per mezzo della loro risurrezione (cf Rm 6,4).
Ma la tentazione perenne sarà esattamente l’opposto, cioè dare al sacerdozio l’impronta dei re di questo mondo.
Per tanti secoli abbiamo avuto vescovi-conti e papi-principi, appartenenti a potenti famiglie nobili che combattevano per i propri feudi. Non è così evidente, in una tale storia, far trasparire il modo dell’Agnello.
I re di questo mondo in fondo sono al servizio della paura della morte, perciò c’è tanta difesa di sé e tanta aggressione per garantire sé stessi (cf Eb 2,14).
Perciò Cristo è radicalmente altro – è l’Agnello.
Cristo è re al modo dell’Agnello e il sacerdote è l’Agnello.
Non c’è nessuna dicotomia in Cristo tra re e sacerdote.
Ma la storia della Chiesa ci insegna che l’influsso dei re di questo mondo è stato molto potente.
Yannaras dice che la religione facilmente diventa una corazza di forza, di affermazione di sé, dell’autorità del potere che l’individuo, o anche un certo modo di essere Chiesa, indossa.
A questo punto è utile tornare all’episodio di Davide, quando va a combattere il gigante Golia e Saul lo veste della corazza militare. Davide non riusciva neanche a camminare con quella corazza, così coperto. Perciò Davide si toglie la corazza che Saul gli ha dato e va armato di una sola fionda, che nello scenario nel quale si muoveva sembrava veramente qualcosa di assurdo.
Ma Davide riconosce che non è lui ad agire in virtù delle sue forze, bensì Dio attraverso di lui (cf 1Sam 17,37).
Ecco la straordinaria verità: o la via della Pasqua o la via della corazza di questo mondo. Ma questa corazza è intrisa della logica del mondo e del potere dei re di questo mondo, che però nell’Apocalisse sono esponenti della bestia.
Se la Chiesa indossa la “corazza”, allora è inevitabile che certi suoi modi di agire, di esercitare l’autorità, di relazionarsi non esprimano amore, agape, carità.
Perciò Paolo parla di un’altra corazza, non secondo la forza di questo mondo, il potere e la logica di questo mondo (cf Ef 6,14; 1Ts 5,8).
Cristo Agnello, sacerdote, re, ha vinto la bestia che usa il potere attraverso la morte.
Perciò, quelli che appartengono a Cristo non si difendono e non sono preoccupati per sé stessi. Dietro all’essere preoccupati per sé stessi c’è infatti la strategia della bestia, che agisce attraverso la pura della morte.
Se vince in noi questa preoccupazione, possiamo rischiare di essere ridicoli, come Davide quando tentava di camminare con quella corazza addosso.
Cristo è re perché ha vinto la morte e il suo regno è il regno dei risorti, dei battezzati che prendono sul serio il loro battesimo.
La sua vittoria ha dato la possibilità che tutti partecipiamo a questo modo di esistenza.
E questa offerta unica del sacerdozio ha esteso a tutti la possibilità di essere sacerdoti, di poter offrire, di essere in grado di consegnare il vissuto di ogni giorno, la propria vita al Padre, perché si è “figli nel Figlio”.
È il modo del triduo pasquale e la maniera di agire e vivere dell’Agnello, che è la via della vita.
SEMI è la rubrica del Centro Aletti disponibile ogni mercoledì.
Ogni settimana, oltre all’omelia della domenica in formato audio, sarà disponibile sul sito LIPA un approfondimento delle letture della liturgia eucaristica domenicale o festiva.
…
SEMILLAS es una publicación del Centro Aletti disponible todos los miércoles.
Cada semana, además del audio de la homilía dominical, estará disponible en el sitio de LIPA un comentario a las lecturas de la Liturgia del Domingo, como así también a las lecturas de la semana.
Knjiga Razodetja večkrat primerja Kristusa kralja in zemeljske kralje.
Razlika je absolutna. Kristus jih namreč radikalno in dokončno premaga: »Ti se bodo bojevali z Jagnjetom, a Jagnje jih bo premagalo« (Raz 17,14).
In še: »Na plašču in na boku pa ima napisano ime: Kralj kraljev in Gospod gospodov« (Raz 19,16).
Ta jezdec se imenuje Zvesti in Resnični (prim. Raz 19,11).
Današnji odlomek se namreč začne prav z besedami, da je Jezus Kristus zanesljiva priča.
Odlomek, ki govori o jezdecu, pravi, da je konj tega jezdeca bel (prim. Raz 19,11).
Iz številnih odlomkov Razodetja pa vemo, da je bela barva barva vstajenja, kot je napovedano že pri Gospodovem spremenjenju na Gori.
Ta jezdec je torej povezan z vstajenjem. On je namreč prvorojenec izmed umrlih, prvi izmed umrlih, ki je prerojen.
Posledično so tudi ti, ki so v Razodetju oblečeni v belo, tisti, ki so prerojeni v Jagnjetovi smrti in krvi: »To so tisti, ki so prišli iz velike stiske in so oprali svoja oblačila ter jih pobelili z Jagnjetovo krvjo« (Raz 7,14).
Bela barva, ki kaže na vstajenje, prihaja iz rdeče, to je iz krvi.
Oblačila se operejo v rdeči krvi in pridejo ven povsem bela, čista, brezmadežna.
Ta Jagnjetova kri je življenje kot zastonjsko darovanje (agape), ki odrešuje človeka in človeško bivanje odene v vstajenje.
Današnji odlomek namreč pravi, da nas Kristus »ljubi in nas je s svojo krvjo osvobodil naših grehov« (Raz 1,5).
Kristus je s svojo krvjo radikalno spremenil človeštvo.
Jagnjetova kri je judovsko ljudstvo zavarovala pred smrtjo, kri, ki jo je prelil Kristus, pa je človeštvo privedla »v Kristusu«, preko smrti, v novost življenja, ki je vstajenje. In to ni le daritev za spravo za grehe.
Kot vemo, je za svetega Janeza Kristusova kri dar ljubezni v odnosu z Očetom, za življenje sveta. S svojo krvjo izpolni dogodek velike noči, to je resnični prehod, prav preko smrti, ki pa se je človeštvo boji in ji vsakdo skuša ubežati.
Ljubezen osvobaja človeka smrti, ker je z darom krvi in življenja (tistega, ki ga vsakdo skuša braniti in ga ne izpustiti, to je življenja kot psihē in kot bios), smrt razkrinkana in izničena. Ljudje so osvobojeni moči smrti, ker je Kristus vzel nase naše grehe.
Vrhunec osvoboditve od smrti je osvoboditev od greha: »Kdor je rojen iz Boga, ne ravna grešno, saj v njem ostaja njegovo seme. Ne more grešiti, ker je rojen iz Boga« (1 Jn 3,9).
Način kraljevanja tega kralja je velika noč, kri, napolnjena z zastonjskim darom ljubezni, ki daje sinovsko življenje tistim, ki ga sprejmejo (prim. Jn 1,12).
Piti njegovo kri pomeni prejeti njegovo življenje kot zoē, ki naredi življenje kot bios in kot psychē za zastonjski dar (prim. Jn 6,54).
To je Kristusovo duhovništvo.
Bulgakov ima prav, ko trdi, da je pravi ključ za razumevanje Kristusa kralja Kristus duhovnik.
Kristusovo duhovništvo je dar samega sebe, ki postane prehod v pravo svetišče, svetišče vstalih, to je v nebesa (prim. Heb 10,19). To pa pomeni, da vsi, ki so krščeni v Njem, postanejo duhovniki istega svetišča.
In ker so vstali, so njegovo kraljestvo. Kristusovo kraljestvo, ki je kraljestvo vstalega, je torej kraljestvo krščenih.
Sveti Janez odnosa med besedama kraljestvo in duhovniki ne opredeli, in tako pokaže, da so krščeni kraljestvo, ker so vstali, in duhovniki, ker so prešli v tesno povezanost s Kristusom v njegovi smrti. Skozi smrt so prešli združeni z njegovim načinom umiranja, to je z darovanjem samega sebe, zaradi česar se je po njihovem vstajenju lahko razodel Oče (prim. Rim 6,4).
Vendar bo večna skušnjava ravno nasprotno, namreč da bi duhovništvu dali odtis kraljev tega sveta.
Toliko stoletij smo imeli škofe-kneze in papeže-vladarje, ki so pripadali mogočnim plemiškim družinam ter se borili za svoje fevde. V takšni zgodovini ni tako samoumevno pokazati Jagnjetovega načina.
Kralji tega sveta v temelju služijo strahu pred smrtjo, zato je v njih veliko samoobrambe in agresije, da bi se zavarovali (prim. Heb 2,14).
Kristus je zato radikalno drugačen – on je Jagnje.
Kristus je kralj na način Jagnjeta in duhovnik je Jagnje.
V Kristusu ni nobene delitve med kraljem in duhovnikom.
Vendar nas zgodovina Cerkve uči, da je bil vpliv kraljev tega sveta zelo močan.
Yannaras pravi, da religija zlahka postane oklep moči, samouveljavljanja in avtoritete moči, ki si ga nadene posameznik, ali celo določen način, kako smo Cerkev.
Na tej točki se je koristno vrniti k dogodku o Davidu, ko se gre borit z velikanom Goljatom in ga Savel obleče v vojaški oklep. David v tem oklepu ne more niti hoditi. Zato sleče oklep, ki mu ga je dal Savel, in gre oborožen samo s fračo, kar je v tem kontekstu izgledalo nekaj res absurdnega.
Vendar David prizna, da ne dela iz svoje moči, ampak, da po njem dela Bog (prim. 1 Sam 17,37).
Tu je izredna resnica: ali pot velike noči ali pot oklepa tega sveta. Vendar je ta oklep prežet z logiko sveta in močjo kraljev tega sveta, ki so v Razodetju predstavniki zveri.
Če Cerkev nosi »oklep«, potem je neizogibno, da nekateri njeni načini delovanja, izvajanja oblasti in odnosov ne izražajo ljubezni in zastonjskega darovanja.
Zato Pavel govori o drugačnem oklepu, ne po moči tega sveta, ne po oblasti in logiki tega sveta (prim. Ef 6,14; 1Tes 5,8).
Kristus, Jagnje, duhovnik in kralj, je premagal zver, ki se poslužuje moči preko smrti.
Zato se tisti, ki pripadajo Kristusu, ne branijo in niso zaskrbljeni zase. Zaskrbljenost zase je pravzaprav strategija zveri, ki deluje preko strahu pred smrtjo.
Če v nas zmaga ta zaskrbljenost, lahko tvegamo, da bomo smešni kot David, ko je skušal hoditi oblečen v oni oklep.
Kristus je kralj, ker je premagal smrt, in njegovo kraljestvo je kraljestvo vstalih, krščenih, ki svoj krst jemljejo resno.
Njegova zmaga je omogočila, da smo vsi udeleženi pri tem načinu bivanja.
In to enkratno duhovniško darovanje je na vse razširilo možnost biti duhovniki, darovati, biti sposobni izročati svoj vsakdanjik in svoje življenje Očetu, saj smo »sinovi v Sinu«.
To je način velikonočnega tridnevja in način Jagnjeta, ki je pot življenja.
SEMENA je rubrika Centra Aletti, ki je na voljo vsako sredo.
Vsak teden je na spletni strani LIPE poleg nedeljske homilije v zvočni obliki (v italijanščini) na voljo tudi poglobitev Božje besede nedeljske ali praznične svete maše.
…
SJEMENA je rubrika Centra Aletti dostupna svake srijede.
Svakog tjedna, osim nedjeljne propovijedi u audio obliku (na talijanskom), bit će dostupno na web stranici LIPA produbljivanje nedjeljnih ili blagdanskih čitanja euharistijske liturgije.
W Księdze Apokalipsy kilkakrotnie znajdujemy Chrystusa jako króla porównanego z królami ziemskimi.
Różnica jest bezwzględna. W rzeczywistości Chrystus radykalnie i ostatecznie ich pokonuje: „Ci będą walczyć z Barankiem,
a Baranek ich zwycięży” (Ap 17,14).
I jeszcze: „A na szacie i na biodrze swym ma wypisane imię:
KRÓL KRÓLÓW I PAN PANÓW” (Ap 19,16).
Jeździec ten nazywany jest Wiernym i Prawdziwym (por. Ap 19,11).
W rzeczywistości dzisiejszy fragment zaczyna się właśnie od stwierdzenia, że Jezus Chrystus jest wiernym świadkiem.
Fragment mówiący o jeźdźcu mówi, że koń tego jeźdźca jest biały (por. Ap 19,11).
Jak wiemy z innych fragmentów Księgi Apokalipsy, biel jest kolorem zmartwychwstania, co zostało już zapowiedziane w Przemienieniu Pańskim.
Tak więc ten jeździec ma związek ze zmartwychwstaniem. Jest on bowiem pierworodnym z umarłych, pierwszym odrodzonym z martwych.
W związku z tym ci, którzy w Apokalipsie są odziani w biel, są również tymi, którzy odrodzili się przez śmierć i krew Baranka: „To ci, którzy przychodzą z wielkiego ucisku i opłukali swe szaty, i w krwi Baranka je wybielili” (Ap 7,14).
Tak więc biel, która oznacza zmartwychwstanie, wyłania się z czerwieni, czyli krwi. Szaty są prane w czerwonej krwi i wychodzą białe, czyste, śnieżnobiałe.
Ta krew Baranka jest życiem-agape, które odkupuje człowieka i odziewa ludzką egzystencję zmartwychwstaniem.
Rzeczywiście, dzisiejszy fragment mówi o Chrystusie, który „nas miłuje i który przez swą krew uwolnił nas od naszych grzechów” (Ap 1,5).
Chrystus swoją krwią radykalnie zmienił ludzkość. Krew baranka chroniła naród żydowski przed śmiercią, krew przelana przez Chrystusa wprowadziła ludzkość „w Chrystusa”, poprzez śmierć, do nowości życia, jaką jest zmartwychwstanie. I nie jest to po prostu tylko ofiara przebłagalna za grzechy.
Dla św. Jana, jak wiemy, krew Chrystusa jest darem miłości w relacji z Ojcem, dla życia świata. Swoją krwią wypełnia wydarzenie Paschy, czyli prawdziwego przejścia przez śmierć, którego cała ludzkość się boi i którego stara się uniknąć.
Miłość wyzwala człowieka od śmierci właśnie dlatego, że wraz z darem krwi, życia (tego, którego każdy stara się bronić i trzymać, czyli życia psychicznego i biologicznego), śmierć zostaje zdemaskowana i unicestwiona. Ludzie zostają uwolnieni spod władzy śmierci, ponieważ Chrystus wziął na siebie nasze grzechy.
Wyzwolenie od śmierci zasadza się na wyzwoleniu od grzechu: „Każdy, kto narodził się z Boga, nie grzeszy, gdyż trwa w nim nasienie Boże; taki nie może grzeszyć, bo się narodził z Boga” (1 J 3,9).
Sposobem panowania tego Króla jest Pascha, krew przepełniona agape, która daje synowskie życie tym, którzy je przyjmują (por. J 1, 12). Pić Jego krew oznacza otrzymać Jego życie, zoē, które sprawia, że przeżywa się życie bios i psychē jako darmowy dar (por. J 6,54).
To jest kapłaństwo Chrystusa.
Ma rację Bułhakow, gdy twierdzi, że właściwym kluczem do zrozumienia Chrystusa Króla jest Chrystus Kapłan.
Kapłaństwo Chrystusa jest darem z siebie, które staje się przejściem do prawdziwego sanktuarium, tego zmartwychwstałego, czyli nieba (por. Hbr 10,19). Oznacza to, że wszyscy ochrzczeni w Nim stają się kapłanami tego samego sanktuarium.
A ponieważ zmartwychwstali, są Jego królestwem. Królestwem Chrystusa, które jest królestwem zmartwychwstałych, a zatem królestwem ochrzczonych.
Jan nie precyzuje relacji między tymi dwoma słowami – królestwo i kapłani – aby pokazać, że ochrzczeni są królestwem, ponieważ zmartwychwstali, i kapłanami, ponieważ przeszli w intymnej jedności z Chrystusem w Jego śmierci. Przeszli przez śmierć zjednoczeni z Jego sposobem umierania, to znaczy oddając samych siebie, umożliwiając w ten sposób Ojcu objawienie się przez ich zmartwychwstanie (por. Rz 6,4).
Ale odwieczna pokusa będzie dokładnie odwrotna, a mianowicie nadanie kapłaństwu pieczęci królów tego świata.
Przez tyle wieków mieliśmy biskupów-księży i papieży-książąt, należących do potężnych rodów szlacheckich, które walczyły o swoje lenna. W takiej historii wskazywanie drogi Baranka nie jest takie oczywiste.
Królowie tego świata zasadniczo służą strachowi przed śmiercią, stąd tak wiele samoobrony i tak wiele agresji, aby się zabezpieczyć (por. Hbr 2,14).
Dlatego Chrystus jest radykalnie inny – jest Barankiem.
Chrystus jest królem na wzór Baranka, i kapłan jest Barankiem.
W Chrystusie nie ma dychotomii między królem a kapłanem.
Jednak historia Kościoła uczy nas, że wpływ królów tego świata był bardzo potężny.
Yannaras mówi, że religia łatwo staje się zbroją siły, samo potwierdzenia, autorytetu władzy, którą jednostka, a nawet pewien sposób bycia Kościołem nakłada na siebie.
W tym miejscu warto powrócić do epizodu Dawida, kiedy poszedł walczyć z olbrzymem Goliatem, a Saul ubrał go w zbroję wojskową. Dawid nie mógł nawet chodzić w tej zbroi. Dawid zdejmuje więc zbroję, którą dał mu Saul i idzie uzbrojony tylko w procę, co w kontekście, w którym się poruszał, wydawało się naprawdę absurdalne.
Ale Dawid uznaje, że to nie on działa na mocy własnej siły, ale Bóg przez niego (por. 1 Sam 17,37).
Oto niezwykła prawda: albo droga Paschy, albo droga zbroi tego świata. Ale ta zbroja jest przesiąknięta logiką tego świata i władzą królów tego świata, którzy jednak w Apokalipsie są przedstawicielami bestii.
Jeśli Kościół nosi „zbroję”, to nieuniknione jest, że niektóre z jego sposobów działania, sprawowania władzy, relacji nie wyrażają miłości, agape, miłosierdzia.
Dlatego Paweł mówi o innej zbroi, nie według siły tego świata, mocy i logiki tego świata (por. Ef 6,14; 1 Tes 5,8).
Chrystus, Baranek, Kapłan, Król, pokonał bestię, która używa mocy – przez śmierć.
Dlatego ci, którzy należą do Chrystusa, nie bronią się i nie troszczą się o siebie. Troszczenie się o siebie jest w rzeczywistości strategią bestii, która działa poprzez strach przed śmiercią.
Jeśli ta obawa w nas zwycięży, możemy narazić się na śmieszność, tak jak Dawid, gdy próbował chodzić w zbroi.
Chrystus jest królem, ponieważ pokonał śmierć, a Jego królestwo jest królestwem zmartwychwstałych, ochrzczonych, którzy poważnie traktują swój chrzest.
Jego zwycięstwo umożliwiło nam wszystkim uczestnictwo w tym sposobie istnienia.
I ta wyjątkowa ofiara kapłaństwa rozszerzyła na wszystkich możliwość bycia kapłanem, bycia w stanie ofiarować, bycia w stanie przekazać swoje codzienne doświadczenie, swoje życie Ojcu, ponieważ jest się „synami w Synu”.
To sposób Triduum Paschalnego i sposób działania i życia Baranka są drogą życia.
ZIARNA są rubryką Centro Aletti udostępnianą w każdą środę.
Każdego tygodnia, oprócz homilii niedzielnej w formie audio, na stronie LIPA będzie do dyspozycji pogłębienie czytań liturgicznych z eucharystii niedzielnej bądź świątecznej
