Approfondimento delle letture della liturgia
Profundización de las lecturas de la liturgia
Poglobitev Božje besede
Produbljivanje liturgijskih tekstova
Pogłębienie czytań liturgicznych
![[SEMI] II DOMENICA DEL TEMPO ORDINARIO (Anno B) 2](https://www.edizionilipa.com/wp-content/uploads/2024/01/087-003-2010-Fraternita-San-Carlo-Roma-Italia-Maestro-dove-abiti-400x400.jpg "[SEMI] II DOMENICA DEL TEMPO ORDINARIO (Anno B) 2")
Nella seconda lettura, Paolo parla riguardo all’impurità del corpo. “Il corpo non è per l’impurità, ma per il Signore.” Proprio perché è la parte più vulnerabile dell’esistenza umana, il corpo percepisce fortemente il suo destino, che è proprio quello della morte. Perciò cerca di convincere l’uomo di vivere per il corpo, di salvarlo dalla morte, perché con questo salverà sé stesso.
Allora, poiché il nostro corpo non trova in sé la fonte sufficiente della vita, della sicurezza, cerca l’altro per farlo suo o per appartenergli, per salvare sé stesso attraverso l’altro. E qui sta la trappola del tentatore. Si cerca cioè l’unione con l’altro per il beneficio di sé stessi, per salvare sé stessi. È proprio questo che può essere definito –spiritualmente parlando – l’impurità. Infatti, non è una cosa pura cercare di prendere qualcosa che ancora non si possiede attraverso un’unione con l’altro, illudendosi così che ciò che prendiamo ci salverà. Non essendo rassicurato rispetto a ciò che lo fa stare bene, il corpo cerca di unirsi ad un altro per godere un po’ di quel benessere che non ha.
Ma Paolo, nel versetto 12, allude al fatto che il corpo vorrebbe dominare la persona: “Non mi lascerò dominare da nulla”. Proprio questa ricerca da parte del corpo di dominare la persona è l’inganno della morte, porta alla morte.
Per Paolo noi siamo già risuscitati con Cristo nel battesimo (cf Ef 2,6), siamo già liberati dalla morte. Siamo dunque già membra del corpo di Cristo risorto e perciò non viviamo più per noi stessi. Proprio come viene detto nella Preghiera eucaristica IV: “perché non viviamo più per noi stessi, ma per Lui che è morto e risorto per noi, ha mandato o Padre, lo Spirito Santo, primo dono ai credenti, a perfezionare la sua opera nel mondo e compiere ogni santificazione.”
Poiché per lo Spirito Santo noi siamo già membra del corpo di Cristo, è ovvio che non si può fare di tali membra le membra di una prostituta (cf 1Cor 6,15).
Ma lo Spirito Santo fa sì che, attraverso l’amore, una donna e un uomo si uniscano e diventino una sola carne, come è scritto in Gen 2,24, cioè diventino una sola condizione umana. Anzi, in quell’appartenenza si esprime il legame assoluto e l’appartenenza reciproca di Cristo e della Chiesa. Tanto che san paolo esclama: “Questo mistero è grande” (Ef 5,32). Un padre della Chiesa siriaca, Giacomo di Sarug, spiega che il sacramento del matrimonio è fondato su questa unità di Cristo e della Chiesa e la manifesta. È Cristo che si manifesta.
Tutto ciò che è vissuto per amore, per Colui che ci ha liberati dal peccato e ci ha risuscitati, facendoci superare la schiavitù della paura della morte (cf Eb 2,15) è vissuto come amore che si realizza e manifesta la bellezza. Poiché noi siamo il corpo di Cristo (cf 1Cor 12,27), allora siamo veramente uniti a Lui e formiamo con Lui un solo spirito. È proprio attraverso questa unità con Cristo che noi impariamo a vivere i nostri corpi come quello di Cristo. Infatti, il nostro corpo e tutta la nostra persona sono abilitati dallo Spirito Santo ad essere il corpo di Cristo e il tempio dello Spirito Santo. Questo tempio dello Spirito Santo, che certamente riguarda ciascuno e noi insieme come Chiesa, è la comunione di donne, di uomini e di bambini in Cristo Gesù e con il Padre suo (cf 1Gv 1,3). In Cristo noi comprendiamo la nostra corporeità come luogo dove si manifesta la vita secondo Dio che il Padre, per opera dello Spirito Santo, ci dona in partecipazione. Questo mistero si compie in Cristo, dove la sua umanità è la piena manifestazione dell’amore di Dio Padre, la manifestazione della sua gloria (cf Gv 1,14).
Se siamo il corpo di Cristo, siamo anche in comunione tra di noi. “Poiché, come in un solo corpo abbiamo molte membra e queste membra non hanno tutte la medesima funzione, così anche noi, pur essendo molti, siamo un solo corpo in Cristo e, ciascuno per la sua parte, siamo membra gli uni degli altri” (Rm 12,4-5). Siamo membra gli uni degli altri, cioè siamo in comunione vera, reale, dentro l’umanità di Cristo.
Questo è possibile solo quando siamo veramente parte del corpo di Cristo e la morte è già vinta e dunque non può più dominare su di noi, sul nostro corpo tramite la paura, sulla quale fa leva il tentatore. Si diventa veramente una comunione quando ognuno si fa servo dell’altro, “Voi fratelli siete stati chiamati a libertà. Che questa libertà non divenga però un pretesto per la carne; mediante l’amore siate invece a servizio gli uni degli altri” (Gal 5,13).
Fino a quando non si vive il proprio corpo nell’amore, non lo si vive liberamente, ma veniamo soggiogati alle sue necessità. Ma quando la libera adesione all’altro si traduce in un gesto d’amore, a quel punto cominciamo a vivere il corpo in modo ecclesiale. Allora il gesto esprime la carità, l’amore, il dono di sé, senza calcolo, in modo gratuito, senza aspettare nessun ritorno. Proprio per questo non è possibile comprendere, conoscere e, di conseguenza, vivere nella verità il nostro corpo fino a quando l’amore – cioè la libera adesione, il libero dono di sé nell’amore all’altro, cioè nel servizio all’altro – non diventi la nostra vita stessa.
Capiamo così perché è proprio la vita ecclesiale che diventa la via di redenzione del corpo e la via della conoscenza di che cosa è veramente il nostro corpo. Fino a quando il nostro corpo non viene compreso liberato dalle necessità derivanti dal suo perire e dal suo destino di morte, non ha senso parlare del vero significato del corpo. Quando invece il corpo comincia a vivere la sua verità come luogo di manifestazione dell’amore – cioè nella offerta libera all’opera dell’amore e della carità fraterna –, allora comincia a manifestare l’amore, e dunque l’unità con l’altro. E quando il corpo viene vissuto nell’amore, vive di una vita che è amore e che perciò non conosce fine (cf 1Cor 13,8). Ed è lo Spirito Santo che abita in noi, che farà di noi un solo corpo, abitato, vivificato dallo Spirito stesso, come dice la Preghiera eucaristica II.
Glorificare Dio nel nostro corpo vuol dire che il corpo diventa sempre più la manifestazione di noi come dono. Ma farsi dono agli altri può significare esporsi alla morte, proprio come è stata la vita di Cristo.
Il corpo ha in fondo due possibilità: o cercare di salvarsi e, paradossalmente, finire nella morte, oppure diventare dono e passare alla vita eterna. O il corpo manifesta Cristo, e cioè il suo corpo, la Chiesa, oppure cerca di soggiogare tutto l’uomo per salvare sé stesso. Ma questo vuol dire distruggere l’uomo intero.
“Glorificare” vuol dire consegnarsi con amore fino alla morte. Infatti, Cristo ha glorificato il Padre donandosi alla morte sulla croce, e allo stesso tempo il Padre ha glorificato il Figlio proprio nel suo corpo. È grazie alla consegna al Padre, che Cristo ha fatto passare il corpo umano mortale nella vita della gloria divina attraverso la croce.
Quando il corpo, mosso dallo Spirito Santo, diventa partecipazione al corpo di Cristo, amando, donandosi, lavorando per l’altro, questo corpo si consuma manifestando l’altro, cioè il volto dell’amore – Cristo.
SEMI è la rubrica del Centro Aletti disponibile ogni venerdì.
Ogni settimana, oltre all’omelia della domenica in formato audio, sarà disponibile sul sito LIPA un approfondimento delle letture della liturgia eucaristica domenicale o festiva.
En la segunda lectura, Pablo habla de la impureza del cuerpo. “El cuerpo no es para la impureza, sino para el Señor”. Precisamente porque es la parte más vulnerable de la existencia humana, el cuerpo percibe con fuerza su destino, que es precisamente el de la muerte. Por eso intenta convencer al hombre de que viva para el cuerpo, para salvarlo de la muerte, porque con ello se salvará a sí mismo.
Entonces, como nuestro cuerpo no encuentra en sí mismo la fuente suficiente de vida, de seguridad, busca al otro para hacerlo suyo o para pertenecerle, para salvarse a través del otro. Y aquí está la trampa del tentador. Es decir, uno busca la unión con el otro en beneficio de sí mismo, para salvarse. Es precisamente esto lo que puede llamarse -espiritualmente hablando- impureza. De hecho, no es algo puro tratar de tomar algo que aún no se posee a través de una unión con el otro, engañándose así a uno mismo de que lo que tomamos nos salvará. Al no estar seguro de lo que le hace sentirse bien, el cuerpo busca unirse a otro para disfrutar de algo del bienestar que no tiene.
Pero Pablo, en el versículo 12, alude al hecho de que el cuerpo quisiera dominar a la persona: “No me dejaré dominar por nada”. Es precisamente esta búsqueda por parte del cuerpo de dominar a la persona lo que constituye el engaño de la muerte, lo que conduce a la muerte.
Para Pablo, ya hemos resucitado con Cristo en el bautismo (cf. Ef 2,6), ya estamos liberados de la muerte. Por tanto, ya somos miembros del cuerpo de Cristo resucitado y, por tanto, ya no vivimos para nosotros mismos. Como se dice en la Plegaria eucarística IV: “para que no vivamos ya para nosotros mismos, sino para Aquel que murió y resucitó por nosotros, Él envió, oh Padre, al Espíritu Santo, primer don a los creyentes, para perfeccionar su obra en el mundo y realizar toda santificación”.
Puesto que por el Espíritu Santo ya somos miembros del cuerpo de Cristo, es obvio que no se puede hacer de tales miembros los miembros de una prostituta (cf. 1 Co 6,15).
Pero el Espíritu Santo hace que, por el amor, una mujer y un hombre se unan y se hagan una sola carne, como está escrito en Gn 2,24, es decir, que lleguen a ser una sola condición humana. En efecto, en esa pertenencia se expresa el vínculo absoluto y la mutua pertenencia de Cristo y de la Iglesia. Tanto es así que san Pablo exclama: “Grande es este misterio” (Ef 5,32). Un padre de la Iglesia siríaca, Santiago de Sarug, explica que el sacramento del matrimonio se funda en esta unidad de Cristo y la Iglesia y la manifiesta. Es Cristo quien se manifiesta.
Todo lo que se vive por amor, por Aquel que nos liberó del pecado y nos resucitó, haciéndonos superar la esclavitud del miedo a la muerte (cf. Hb 2,15), se vive como amor que se realiza y manifiesta la belleza. Puesto que somos el cuerpo de Cristo (cf. 1 Co 12,27), estamos verdaderamente unidos a Él y formamos con Él un solo espíritu. Precisamente a través de esta unidad con Cristo aprendemos a vivir nuestro cuerpo como el de Cristo. En efecto, nuestro cuerpo y toda nuestra persona están capacitados por el Espíritu Santo para ser cuerpo de Cristo y templo del Espíritu Santo. Este templo del Espíritu Santo, que ciertamente concierne a cada uno y a nosotros juntos como Iglesia, es la comunión de mujeres, hombres y niños en Cristo Jesús y con su Padre (cf. 1 Jn 1, 3). En Cristo entendemos nuestra corporeidad como el lugar donde se manifiesta la vida según Dios, que el Padre, por obra del Espíritu Santo, nos da en participación. Este misterio se cumple en Cristo, donde su humanidad es la plena manifestación del amor de Dios Padre, la manifestación de su gloria (cf. Jn 1,14).
Si somos el cuerpo de Cristo, también estamos en comunión unos con otros. “Porque así como en un solo cuerpo tenemos muchos miembros, pero no todos los miembros tienen la misma función, así también nosotros, siendo muchos, formamos un solo cuerpo en Cristo y, cada uno en lo suyo, somos miembros los unos de los otros” (Rm 12, 4-5). Somos miembros los unos de los otros, es decir, estamos en comunión verdadera y real dentro de la humanidad de Cristo.
Esto sólo es posible cuando formamos verdaderamente parte del cuerpo de Cristo y la muerte ya ha sido vencida y, por tanto, ya no puede dominar sobre nosotros, sobre nuestro cuerpo a través del miedo, en el que se apoya el tentador. Nos convertimos verdaderamente en comunión cuando cada uno se hace servidor de los demás: “Vosotros, hermanos, habéis sido llamados a la libertad. Pero que esta libertad no se convierta en un pretexto para la carne, sino que por el amor os sirváis los unos a los otros” (Ga 5,13).
Mientras no vivimos nuestro cuerpo en el amor, no lo vivimos libremente, sino que estamos subyugados a sus necesidades. Pero cuando la adhesión libre al otro se traduce en un gesto de amor, en ese momento empezamos a vivir el cuerpo de manera eclesial. Entonces el gesto expresa la caridad, el amor, el don de sí, sin cálculo, gratuitamente, sin esperar nada a cambio. Precisamente por esto, no es posible comprender, conocer y, en consecuencia, vivir nuestro cuerpo en la verdad hasta que el amor -es decir, la adhesión libre, el don gratuito de sí en el amor al otro, es decir, en el servicio al otro- se convierte en nuestra vida misma.
Comprendemos así por qué es precisamente la vida eclesial la que se convierte en el camino de la redención del cuerpo y en el camino del conocimiento de lo que es realmente nuestro cuerpo. Mientras no se comprenda que nuestro cuerpo está liberado de las necesidades derivadas de su perecer y de su destino de muerte, no tiene sentido hablar del verdadero sentido del cuerpo. Cuando, por el contrario, el cuerpo comienza a vivir su verdad como lugar de manifestación del amor -es decir, en la ofrenda libre a la obra del amor y de la caridad fraterna-, entonces comienza a manifestar el amor y, por tanto, la unidad con el otro. Y cuando el cuerpo se vive en el amor, vive una vida que es amor y, por tanto, no conoce fin (cf. 1 Co 13,8). Y es el Espíritu Santo, que habita en nosotros, quien hará de nosotros un solo cuerpo, habitado, vivificado por el Espíritu mismo, como dice la Plegaria eucarística II.
Glorificar a Dios en nuestro cuerpo significa que el cuerpo se convierte cada vez más en la manifestación de nosotros como don. Pero convertirnos en don para los demás puede significar exponernos a la muerte, como lo fue la vida de Cristo.
El cuerpo tiene básicamente dos posibilidades: o intentar salvarse y, paradójicamente, acabar en la muerte, o convertirse en don y pasar a la vida eterna. O bien el cuerpo manifiesta a Cristo, es decir, su cuerpo, la Iglesia, o bien intenta someter a toda la humanidad para salvarse. Pero esto significa destruir al hombre entero.
“Glorificar” significa entregarse por amor hasta la muerte. En efecto, Cristo glorificó al Padre entregándose a la muerte en la cruz, y al mismo tiempo el Padre glorificó al Hijo en su mismo cuerpo. Por su entrega al Padre, Cristo pasó del cuerpo humano mortal a la vida de la gloria divina a través de la cruz.
Cuando el cuerpo, movido por el Espíritu Santo, se convierte en participación del cuerpo de Cristo, amando, entregándose, trabajando por el otro, este cuerpo se consuma manifestando al otro, es decir, el rostro del amor: Cristo.
SEMILLAS es una publicación del Centro Aletti disponible todos los viernes. Cada semana, además del audio de la homilía dominical, estará disponible en el sitio de LIPA un comentario a las lecturas de la Liturgia del Domingo, como así también a las lecturas de la semana.
V drugem berilu Pavel govori o nečistosti telesa. »Telo ni za nečistovanje, ampak za Gospoda.« Telo je najranljivejši del človeškega obstoja, zato močno občuti svojo usodo, ki je usoda smrti. Tako hoče prepričati človeka, naj živi za telo, naj ga reši pred smrtjo, saj bo s tem rešil samega sebe.
Naše telo ne najde v sebi zadostnega vira življenja in varnosti, zato išče drugega, da bi si ga prisvojilo ali da bi sámo pripadalo njemu, da bi rešilo sebe preko drugega. A v tem je zanka skušnjavca. Človek išče združenje z drugim v svojo korist, da bi rešil sebe. Prav to lahko – v duhovnem smislu – imenujemo nečistost. Ni namreč nekaj čistega, če skušamo preko združitve z drugim vzeti nekaj, česar še nimamo in se slepimo, da nas bo to, kar bomo vzeli, rešilo. Ker telo ni pomirjeno s tem, kar mu prinaša dobro počutje, se skuša združiti z drugim, da bi uživalo nekaj ugodja, ki ga samo nima.
Toda Pavel v 12. vrstici nakaže dejstvo, da bi telo rado nadvladalo osebo: »Toda jaz se ne bom dal ničemur podvreči!« Prav to prizadevanje telesa, da bi nadvladalo osebo, je prevara smrti, vodi v smrt.
Za Pavla smo pri krstu že vstali s Kristusom (prim. Ef 2,6), smo že osvobojeni smrti. Torej smo že deli telesa vstalega Kristusa in zato ne živimo več sebi. V četrti evharistični molitvi je rečeno: »Da bi ne živeli več sebi, temveč njemu, ki je za nas umrl in vstal. Sveti Duh naj njegovo delo na svetu dovrši in vse posvečenje dopolni.«
Ker smo po Svetem Duhu že deli Kristusovega telesa, je očitno, da iz teh delov ni mogoče narediti delov vlačuginega telesa (prim. 1 Kor 6,15).
Sveti Duh pa stori, da se mož in žena združita v ljubezni in postaneta eno meso, kot je zapisano v 1 Mz 2,24, se pravi, da postaneta en človek. Še več: v tej pripadnosti se izrazi popolna vez in vzajemna pripadnost Kristusa in Cerkve. Tako, da sveti Pavel vzklikne: »Ta skrivnost je velika« (Ef 5,32). Eden izmed očetov Sirske Cerkve, Jakob iz Saruga, razloži, da je zakrament zakona utemeljen v tej edinosti Kristusa in Cerkve in jo razodeva. Kristus je tisti, ki se razodeva.
Vse, kar je živeto iz ljubezni, Zanj, ki nas je osvobodil greha in nas obudil iz smrti ter nam dal premagati suženjstvo strahu pred smrtjo (prim. Heb 2,15), je živeto kot ljubezen, ki se uresničuje in razodeva lepoto. Ker smo Kristusovo telo (prim. 1 Kor 12,27), smo resnično združeni z Njim in tvorimo z Njim enega duha. Prav preko te združitve s Kristusom se učimo živeti v svojih telesih kot je Kristus živel v telesu. Sveti Duh namreč naše telo in celotno našo osebo usposablja za Kristusovo telo in tempelj Svetega Duha. Ta tempelj Svetega Duha, ki zagotovo zadeva vsakogar in nas skupaj s Cerkvijo, je občestvo žena, mož in otrok v Kristusu Jezusu in z njegovim Očetom (prim. 1 Jn 1,3). V Kristusu razumemo svojo telesnost kot kraj, kjer se razodeva življenje po Bogu in nam ga daje Oče po delovanju Svetega Duha. Ta skrivnost se uresničuje v Kristusu, kjer je njegova človeškost polno razodetje ljubezni Boga Očeta in njegove slave (prim. Jn 1,14).
Če smo Kristusovo telo, smo tudi v občestvu med seboj. »Kajti kakor imamo v enem telesu mnogo delov, ti deli pa nimajo vsi istega delovanja, tako smo tudi mi, čeprav nas je več, eno telo v Kristusu, posamezni pa smo si deli med seboj« (Rim 12,4-5). Udje drug drugega smo, zato smo v resničnem, stvarnem občestvu znotraj Kristusove človeškosti.
To je mogoče le, ko smo zares del Kristusovega telesa in je smrt že premagana ter zato nad nami in našim telesom ne more več vladati s strahom, na katerega pritiska skušnjavec. Eno občestvo postanemo zares, ko vsakdo postane služabnik drugega: »Vi ste namreč poklicani k svobodi, bratje. Le da vam svoboda ne bo pretveza za življenje po mesu, temveč služíte drug drugemu po ljubezni« (Gal 5,13).
Dokler svojega telesa ne živimo v ljubezni, ga ne živimo svobodno, ampak smo podrejeni njegovim potrebam. Ko pa svobodna pripadnost drugemu postane dejanje ljubezni, začnemo živeti svoje telo na cerkveni način. Takrat dejanje izrazi ljubezen, darovanje sebe, brez preračunavanja, zastonjsko, brez pričakovanja kakršnegakoli povračila. Ravno zaradi tega ni mogoče razumeti, poznati in posledično živeti svojega telesa v resnici, dokler ljubezen – to je svobodna pripadnost, svoboden dar sebe drugemu v ljubezni, v služenju drugemu – ne postane naše lastno življenje.
Tako razumemo, zakaj prav življenje v duhu Cerkve postane pot odrešenja telesa in pot spoznavanja, kaj naše telo v resnici je. Dokler ne razumemo, da je naše telo osvobojeno potreb, ki izhajajo iz njegovega propadanja in usode smrti, nima smisla govoriti o resničnem pomenu telesa. Ko pa naše telo začne živeti svojo resnico kot kraj izkazovanja ljubezni – to je v svobodni izročitvi dejanjem ljubezni in bratski pomoči – začne razodevati ljubezen in zato tudi enost z drugim. In ko telo živi v ljubezni, živi iz življenja, ki je ljubezen ter zato ne pozna konca (prim. 1 Kor 13,8). Sveti Duh je tisti, ki prebiva v nas in nas stori za eno telo, naseljeno, poživljeno z istim Duhom, kot pove druga evharistična molitev.
Poveličevati Boga v svojem telesu pomeni, da naše telo vse bolj razodeva, da živimo kot dar. Postati drug drugim dar pa pomeni izpostaviti se smrti, tako kot se je Kristus.
Telo ima v temelju dve možnosti: ali gledati kako bi se rešilo in paradoksno končati v smrti ali pa postati dar in preiti v večno življenje. Telo bodisi razodeva Kristusa, in zato njegovo telo, Cerkev, bodisi si skuša podvreči celotnega človeka, da bi rešilo samega sebe. To pa pomeni uničenje celotnega človeka.
»Poveličevati« pomeni izročiti se z ljubeznijo vse do smrti. Kristus je namreč poveličal Očeta, ko se je na križu izročil v smrt, istočasno pa je Oče poveličal Sina prav v njegovem telesu. S svojo izročitvijo Očetu je Kristusovo človeško umrljivo telo preko križa prešlo v življenje Božje slave.
Ko telo po nagibu Svetega Duha ljubi, se daruje, dela za drugega in se použiva, postaja deležno Kristusovega telesa in drugim razodeva obličje ljubezni – Kristusa.
SEMENA je rubrika Centra Aletti, ki je na voljo vsak petek.
Vsak teden je na spletni strani LIPE poleg nedeljske homilije v zvočni obliki (v italijanščini) na voljo tudi poglobitev Božje besede nedeljske ali praznične svete maše.
U drugom čitanju Pavao govori o nečistoći tijela. „Ali ne tijelo bludnosti, nego Gospodinu“. Upravo zato što je najranjiviji dio ljudske egzistencije, tijelo snažno osjeća svoju sudbinu, a to je sudbina smrti. Stoga pokušava uvjeriti čovjeka da živi za tijelo, da ga spasi od smrti, jer će time spasiti sebe.
Budući da naše tijelo ne nalazi u sebi dovoljan izvor života i sigurnosti, ono traži drugoga da ga prisvoji ili da mu pripadne, kako bi se spasilo preko drugoga. A u tome je zamka napasnika. Čovjek traži sjedinjenje s drugim zbog vlastite koristi, da spasi sebe. Upravo to možemo – u duhovnom smislu – nazvati nečistoćom. Naime, nešto nije čisto ako preko sjedinjenja s drugim pokušamo uzeti nešto što još ne posjedujemo, zavaravajući se tako da će nas spasiti ono što uzmemo. Budući da tijelo nije upokojeno onim što mu omogućava da se dobro osjeća, ono se pokušava sjediniti s drugim kako bi uživalo u zadovoljstvu koje samo nema.
No Pavao u 12. retku ukazuje na činjenicu da bi tijelo željelo dominirati osobom: „Ali – neću da mnome išta vlada“ Upravo to nastojanje tijela da dominira osobom jest prijevara smrti, vodi u smrt.
Za Pavla, mi smo već uskrsli s Kristom na krštenju (usp. Ef 2,6), već smo oslobođeni smrti. Dakle, već smo udovi Kristovog uskrslog tijela i zato više ne živimo sebi. Upravo kao što je rečeno u četvrtoj euharistijskoj molitvi: „I da ne živimo više sebi, već njemu koji za nas umrije i uskrsnu: onima koji vjeruju, Oče, posla kao prvi dar od tebe Duha Svetoga, da on u svijetu djelo njegovo dovrši i izvrši svako posvećenje“.
Budući da smo, po Duhu Svetom, već udovi Kristova tijela, očito je da te udove ne možemo učiniti udovima bludničinim (usp. 1Kor 6,15).
Ali Duh Sveti čini da se žena i muškarac ujedine u ljubavi i postanu jedno tijelo, kao što piše u Post 2,24, to jest da postanu samo jedna ljudska stvarnost. Štoviše, u toj pripadnosti dolazi do izražaja potpuna veza i međusobna pripadnost Krista i Crkve. Toliko da sveti Pavao uzvikuje: „Otajstvo je to veliko“ (Ef 5,32). Jedan od otaca Sirijske Crkve, Jakov iz Saruga, objašnjava da se sakrament braka temelji na tom jedinstvu Krista i Crkve i očituje ga. Krist je taj koji se očituje.
Sve što se živjelo iz ljubavi, za Onoga koji nas je oslobodio od grijeha i uskrisio nas, omogućujući nam da nadvladamo ropstvo straha od smrti (usp. Heb 2,15), živjelo se kao ljubav koja se ostvaruje i očituje ljepotu. Budući da smo Kristovo tijelo (usp. 1Kor 12,27), mi smo istinski sjedinjeni s Njim i s Njim tvorimo jedan duh. Upravo se preko tog jedinstva s Kristom učimo živjeti u svojim tijelima onako kako je Krist živio u tijelu. Naime, Duh Sveti osposobljava naše tijelo i cijelu našu osobu da budu Kristovo tijelo i hram Duha Svetoga. Taj hram Duha Svetoga, koji se zasigurno tiče svakoga od nas i nas skupa kao Crkve, zajedništvo je žena, muškaraca i djece u Kristu Isusu i s njegovim Ocem (usp. 1Iv 1,3). Mi u Kristu svoju tjelesnost shvaćamo kao mjesto gdje se očituje život po Bogu, koji nam Otac dariva po djelovanju Duha Svetoga. To se otajstvo ostvaruje u Kristu, gdje je njegovo čovještvo potpuno očitovanje ljubavi Boga Oca, očitovanje njegove slave (usp. Iv 1,14).
Ako smo Kristovo tijelo, onda smo i u zajedništvu među nama. „Jer kao što u jednom tijelu imamo mnogo udova, a nemaju svi isto djelovanje, tako smo i mi, mnogi, jedno tijelo u Kristu, a pojedinci udovi jedan drugomu“ (Rim 12,4-5). Udovi smo jedni drugima, tako da smo u istinskom, stvarnom zajedništvu unutar Kristova čovještva.
To je moguće samo kada smo doista dio Kristova tijela i kada je smrt već pobijeđena te stoga više ne može vladati nama i našim tijelom sa strahom, na koji se napasnik oslanja. Doista se događa zajedništvo kada svatko postane sluga drugoga: „Doista vi ste, braćo, na slobodu pozvani! Samo neka ta sloboda ne bude izlikom tijelu, nego – ljubavlju služite jedni drugima“ (Gal 5,13).
Sve dok svoje tijelo ne živimo u ljubavi, ne živimo ga slobodno, nego smo podjarmljeni njegovim potrebama. Ali kada se slobodno prianjanje uz drugoga pretvori u gestu ljubavi, tada počinjemo živjeti svoje tijelo na crkveni način. Tada gesta izražava ljubav, sebedarje, bez računice, besplatno, bez očekivanja bilo kakve nadoknade. Upravo zbog toga nije moguće razumjeti, spoznati, a samim time ni živjeti naše tijelo u istini, sve dok ljubav – odnosno slobodno prianjanje, slobodno sebedarje drugome u ljubavi, to jest u služenju drugome – ne postane sam naš život.
Tako shvaćamo zašto upravo život u duhu Crkve postaje put otkupljenja tijela i put spoznaje onoga što naše tijelo zapravo jest. Sve dok ne shvatimo da je naše tijelo oslobođeno potreba koje proizlaze iz njegova propadanja i sudbine smrti, nema smisla govoriti o pravom značenju tijela. Kada pak naše tijelo počne živjeti svoju istinu kao mjesto iskazivanja ljubavi – to jest u slobodnom predanju sebe djelu ljubavi i bratske pomoći – tada se počinje očitovati ljubav, a time i jedinstvo s drugim. A kad tijelo živi u ljubavi, ono živi životom koji je ljubav i stoga nema kraja (usp. 1Kor 13,8). Duh Sveti je onaj koji prebiva u nama i koji će nas učiniti jednim tijelom, nastanjenim, oživljenim s istim Duhom, kako kaže Druga euharistijska molitva.
Slaviti Boga u našem tijelu znači da naše tijelo postaje sve više očitovanje nas kao dara. No postati dar drugima može značiti izlaganje smrti, baš kao što je bio Kristov život.
Tijelo zapravo ima dvije mogućnosti: ili pokušati spasiti se i paradoksalno završiti u smrti ili pak postati dar i prijeći u vječni život. Tijelo ili očituje Krista, odnosno njegovo tijelo, Crkvu, ili nastoji podjarmiti cijelog čovjeka kako bi se spasilo. No to znači uništenje cijeloga čovjeka.
„Proslaviti“ znači predati se s ljubavlju sve do smrti. Naime, Krist je proslavio Oca kada se predao u smrt na križu, a istovremeno je Otac proslavio Sina upravo u njegovu tijelu. Svojim predanjem Ocu Kristovo smrtno ljudsko tijelo prešlo je preko križa u život Božje slave.
Kada tijelo, pokretano Duhom Svetim, postane sudionikom Kristova tijela, ljubeći, darivajući se, radeći za drugoga, ono se troši očitujući drugoga, to jest lice ljubavi – Krista.
SJEMENJA je rubrika Centra Aletti dostupna svakoga petka. Svakoga tjedna, osim nedjeljne propovijedi u audio obliku, bit će dostupno na web stranici LIPA produbljivanje nedjeljnih ili blagdanskih čitanja euharistijske liturgije
W drugim czytaniu Paweł mówi o nieczystości ciała. “Ciało nie jest dla nieczystości, ale dla Pana”. Właśnie dlatego, że jest najbardziej wrażliwą częścią ludzkiej egzystencji, ciało silnie odbiera swoje przeznaczenie, którym jest śmierć. Dlatego stara się przekonać człowieka, by ten żył dla ciała, by uchronił je przed śmiercią, ponieważ w ten sposób ocali samego siebie.
Tak więc, ponieważ nasze ciało nie znajduje w sobie wystarczającego źródła życia, bezpieczeństwa, szuka drugiego, aby uczynić go swoim lub należeć do niego, aby przez niego uratować samego siebie. I tu leży pułapka kusiciela. Oznacza to, że szukamy zjednoczenia z drugim dla własnej korzyści, aby się ocalić. To właśnie można zdefiniować – z duchowego punktu widzenia – jako nieczystość. Rzeczywiście, nie jest czystą rzeczą próba wzięcia czegoś, czego jeszcze nie posiadamy, poprzez zjednoczenie z inną osobą, łudząc się w ten sposób, że to, co bierzemy, nas zbawi. Ciało, nie mając pewności co do tego, co sprawia, że czuje się dobrze, próbuje połączyć się z innym, aby cieszyć się choć trochę dobrym samopoczuciem, którego nie ma.
Ale Paweł w wersecie 12 nawiązuje do faktu, że ciało chciałoby zdominować człowieka: “Nie pozwolę, by cokolwiek mnie zdominowało”. (według Biblii Tysiąclecia – Niczemu nie oddam się w niewolę) To właśnie dążenie ciała do zdominowania człowieka jest oszustwem śmierci, prowadzi do śmierci. Dla Pawła jesteśmy już zmartwychwstali z Chrystusem w chrzcie (por. Ef 2,6), zostaliśmy już uwolnieni od śmierci. Jesteśmy już zatem członkami ciała Chrystusa zmartwychwstałego i dlatego nie żyjemy już dla siebie. Tak jak jest to powiedziane w IV Modlitwie Eucharystycznej: “Abyśmy żyli już nie dla siebie, ale dla Chrystusa, który za nas umarł i zmartwychwstał, zesłał, On od Ciebie, Ojcze, jako pierwszy dar dla wierzących, Ducha Świętego, który dalej prowadzi Jego dzieło w świecie i dopełnia wszelkiego uświęcenia”.
Ponieważ przez Ducha Świętego jesteśmy już członkami ciała Chrystusa, oczywiste jest, że nie można uczynić takich członków członkami nierządnicy (por. 1 Kor 6,15).
Ale Duch Święty sprawia, że poprzez miłość kobieta i mężczyzna łączą się, aby stali się jednym ciałem, jak napisano w Rdz 2, 24, czyli aby stali się jednym ludzkim stanem. Co więcej, w tej przynależności wyraża się absolutna więź i wzajemna przynależność Chrystusa i Kościoła. Paweł wykrzykuje: “Tajemnica to wielka” (Ef 5, 32). Syryjski ojciec Kościoła, Jakub z Sarug, wyjaśnia, że sakrament małżeństwa opiera się na jedności Chrystusa i Kościoła i ją manifestuje. To Chrystus objawia samego siebie. Wszystko, co jest przeżywane z miłości dla Tego, który uwolnił nas od grzechu i wskrzesił, sprawiając, że przezwyciężamy niewolę lęku przed śmiercią (por. Hbr 2, 15), jest przeżywane jako miłość, która się urzeczywistnia, która się realizuje i objawia piękno. Ponieważ jesteśmy ciałem Chrystusa (por. 1 Kor 12,27), jesteśmy z Nim prawdziwie zjednoczeni i tworzymy z Nim jednego ducha. To właśnie dzięki tej jedności z Chrystusem uczymy się żyć naszym ciałem jako Chrystusowym. Rzeczywiście, nasze ciało i cała nasza osoba są uzdolnione przez Ducha Świętego do bycia ciałem Chrystusa i świątynią Ducha Świętego. Tą świątynią Ducha Świętego, która z pewnością dotyczy każdej osoby i nas razem jako Kościoła, jest komunia kobiet, mężczyzn i dzieci w Chrystusie Jezusie z Jego Ojcem (por. 1 J 1, 3).
W Chrystusie pojmujemy naszą cielesność jako miejsce, w którym objawia się życie według Boga, które Ojciec, poprzez działanie Ducha Świętego, daje nam w udziale. To misterium wypełnia się w Chrystusie, gdzie Jego człowieczeństwo jest pełnym objawieniem miłości Boga Ojca, objawieniem Jego chwały (por. J 1, 14).
Jeśli jesteśmy ciałem Chrystusa, jesteśmy również w komunii między sobą. “Jak bowiem w jednym ciele mamy wiele członków, a nie wszystkie członki spełniają tę samą czynność – podobnie wszyscy razem tworzymy jedno ciało w Chrystusie, a każdy z osobna jesteśmy nawzajem dla siebie członkami” (Rz 12, 4-5). Jesteśmy członkami jedni drugich, to znaczy jesteśmy w prawdziwej, rzeczywistej komunii w człowieczeństwie Chrystusa.
Jest to możliwe tylko wtedy, gdy naprawdę jesteśmy częścią ciała Chrystusa, a śmierć jest już pokonana i dlatego nie może już panować nad nami, nad naszym ciałem poprzez strach, na którym bazuje kusiciel. Prawdziwa komunia staje się wtedy, gdy każdy staje się sługą drugiego: ” Wy zatem, bracia, powołani zostaliście do wolności. Tylko nie bierzcie tej wolności jako zachęty do hołdowania ciału, wręcz przeciwnie, miłością ożywieni służcie sobie wzajemnie!” (Ga 5, 13).
Dopóki nie przeżywa się swojego ciała w miłości, nie przeżywa się go w sposób wolny, ale jest się podporządkowanym jego potrzebom. Ale kiedy wolne przylgnięcie do drugiego przekłada się na gest miłości, w tym momencie zaczynamy żyć ciałem w sposób eklezjalny. Wówczas gest wyraża miłosierdzie, miłość, dar z siebie, bez kalkulacji, bezinteresownie, nie oczekując niczego w zamian. Właśnie z tego powodu nie jest możliwe zrozumienie, poznanie, a w konsekwencji – życie w prawdzie naszego ciała, dopóki miłość – to znaczy wolne przylgnięcie, wolny dar z siebie w miłości do drugiego, to znaczy w służbie drugiemu – nie stanie się naszym życiem.
W ten sposób rozumiemy, dlaczego to właśnie życie eklezjalne staje się drogą odkupienia ciała i drogą poznania tego, czym naprawdę jest nasze ciało. Dopóki nasze ciało nie zostanie rozpoznane jako uwolnione od konieczności wynikających z jego zanikania i przeznaczenia, jakim jest śmierć, nie ma sensu mówić o prawdziwym znaczeniu ciała. Kiedy natomiast ciało zaczyna żyć swoją prawdą jako miejscem manifestacji miłości – to znaczy w wolnym ofiarowaniu się dziełu miłości, miłości bliźniego – wtedy zaczyna ono manifestować miłość, a tym samym jedność z drugim człowiekiem. A kiedy ciało przeżywane jest w miłości, żyje życiem, które jest miłością i dlatego nie zna końca (por. 1 Kor 13, 8). I to Duch Święty, który w nas mieszka, jest Tym, który uczyni nas jednym ciałem, zamieszkałym, ożywionym przez samego Ducha, jak mówi II Modlitwa Eucharystyczna.
Uwielbianie Boga w naszym ciele oznacza, że ciało staje się coraz bardziej manifestacją nas samych jako daru. Ale stawanie się darem dla innych może oznaczać narażanie się na śmierć, tak jak to miało miejsce w przypadku życia Chrystusa.
Ciało ma zasadniczo dwie opcje: albo próbuje się zbawić i, paradoksalnie, kończy się śmiercią, albo staje się darem i przechodzi do życia wiecznego. Albo ciało objawia Chrystusa, a mianowicie Jego ciało, Kościół, albo próbuje podporządkować sobie całego człowieka, aby ocalić samego siebie. Ale to oznacza zniszczenie całego człowieka.
“Uwielbić” oznacza oddać się z miłością nawet na śmierć. Rzeczywiście, Chrystus uwielbił Ojca, oddając się na śmierć na krzyżu, a jednocześnie Ojciec uwielbił Syna w Jego ciele. To dzięki oddaniu się Ojcu Chrystus poprzez krzyż przeniósł śmiertelne ludzkie ciało do życia w boskiej chwale.
Kiedy ciało, poruszane przez Ducha Świętego, staje się uczestnictwem w ciele Chrystusa, kochając, dając siebie, pracując dla drugiego – wyniszcza się – jednocześnie manifestując drugiego, to znaczy oblicze miłości – Chrystusa.
ZIARNA są rubryką Centro Aletti udostępnianą każdego piątku. Każdego tygodnia, oprócz homilii niedzielnej w formie audio, na stronie LIPA będzie do dyspozycji pogłębienie czytań liturgicznych z eucharystii niedzielnej bądź świątecznej
