Approfondimento delle letture della liturgia
Profundización de las lecturas de la liturgia
Poglobitev Božje besede
Produbljivanje liturgijskih čitanja
Pogłębienie czytań liturgicznych
“Infatti, con un’unica offerta egli ha reso perfetti per sempre quelli che vengono santificati” (Eb 10,14).
“Resi perfetti”. Il sacrificio di Cristo, che è il sacrificio del sacerdozio della volontà, vissuto nel suo corpo, ha reso perfetti quelli che lo accolgono.
All’inizio del capitolo viene detto che Dio Padre non vuole sacrifici e che per questo ha preparato a Cristo un corpo.
Il corpo, che è esattamente la parte più esposta alla morte, che è la vita chiamata bios, diventa il luogo del sacerdozio di Cristo, della sua offerta.
Ma l’offerta del corpo riassume tutta l’esistenza della natura umana, anche la sua ragione e la sua volontà.
La sua ragione, infatti, pensa con il Padre (cf Gv 5,19; 15,15) e la sua volontà accoglie il contenuto della volontà del Padre (cf Gv 4,34; 5,30; 6,38).
Come diceva san Basilio, Dio Padre non desidera altro che ciò che Lui è, perché è amore, e l’amore è la pienezza. L’amore è tutto, perciò la sua volontà è l’amore. Dopo il peccato l’uomo si è trasformato in terra arida, che chiede l’amore che ha perduto.
È inutile illudersi che, se ci impegniamo, facendo grandi sacrifici, lavorando sulle zolle della terra, questa terra porterà frutto.
Nel primo versetto del capitolo 10 della Lettera agli Ebrei è scritto: “La Legge infatti, poiché possiede soltanto un’ombra dei beni futuri e non la realtà stessa delle cose, non ha mai il potere di condurre alla perfezione per mezzo di sacrifici – sempre uguali, che si continuano a offrire di anno in anno – coloro che si accostano a Dio” (Eb 10,1).
Anche la fede rischia di decadere ad una religione con una moltitudine di prescrizioni, di devozioni e sacrifici richiesti, che però non sono in grado di far rinascere l’uomo nell’amore del Padre, dunque non sono in grado di dare la vita-zoē. Trasformata in religione, la fede è una frustrazione perenne che rende orgogliosi coloro che riescono ad assolvere i precetti, anche se solo per poco tempo (cf Gal 3,21).
È davvero curioso come la religione abbia dentro di sé il veleno del peccato, che è la fissazione della perfezione, di voler essere perfetti, cioè di corrispondere, almeno in qualcosa di visibile, ai precetti e alle norme delle devozioni religiose.
Ma questo è ovvio. Nella Bibbia, infatti, la religione in tal senso è suggerita proprio dalla bocca del tentatore: “diventereste come Dio” (Gen 3,5).
Questo protagonismo individuocentrico è capace di far credere che anche attraverso un’ascesi distruttiva e frustrante l’uomo si renderà perfetto, e dunque meritevole davanti a un presunto Dio.
Ecco l’ironia spirituale!
Invece la fede che parte dall’umanità di Cristo, Figlio di Dio fattosi uomo, è completamente un’altra realtà. Non presenta nessuna via di perfezione in questo senso.
Con il dono di sé stesso al Padre per mezzo delle mani degli uomini, Cristo ha compiuto un’unica offerta. Con “questa unica offerta egli ha reso perfetti per sempre quelli che vengono santificati” (Eb 10,14).
Allora non è l’uomo a rendesi perfetto da solo, ma viene reso perfetto: ecco il punto che fa la differenza.
La perfezione è la perfezione dell’amore, per questo l’arte della vita spirituale consiste soprattutto nell’accoglienza e non nel saper conquistare con impegno e bravura questa presunta perfezione.
C’è un segno che in modo infallibile testimonia se davvero siamo liberi da questa trappola del diavolo, che ispira una falsa via della religione: l’amore gratuito, il donarsi gratuitamente: “Noi sappiamo che siamo passati dalla morte alla vita, perché amiamo i fratelli” (1Gv 3,14).
Ma per amare i fratelli bisogna conoscere Dio Padre, e scoprirsi da lui generati. Da figli amati, ci riconciamo sorelle e fratelli.
“L’amore è da Dio: chiunque ama è stato generato da Dio e conosce Dio” (1Gv 4,7).
Allora siamo in una relazione giusta con Dio.
Paolo direbbe che siamo “giustificati”, ossia che ci troviamo in una relazione vera e giusta con Dio.
“Perché tutti hanno peccato e sono privi della gloria di Dio” (Rm 3,23).
Dunque, anche se uno si vuole rendere perfetto attraverso l’impegno della legge, l’impegno dei precetti e l’impegno della pratica delle devozioni, non è e non sarà mai in grado di manifestare Dio e il suo amore.
Si tratta di qualcuno privo di gloria, cioè che non comunica, non rende manifesto Dio.
Siccome Dio è amore e non si manifesta se non come amore, siamo “giustificati gratuitamente per la sua grazia, per mezzo della redenzione che è in Cristo Gesù” (Rm 3,24).
L’uomo redento è la manifestazione dell’amore di Dio.
L’amore è un dono della vita.
Anzi, la vita manifestata dall’uomo perdonato e rigenerato, risuscitato, cioè redento, è quella vita chiamata zoē, che è agape. E dov’è la fonte di questa vita agape?
Nel Padre che è nei cieli, cioè fuori da ogni possibile agire del male, del peccato e della morte.
E in cielo sale solo colui che è disceso dal cielo, Gesù Cristo (cf Gv 3,13), e quelli che, morti uniti alla morte di Cristo, sono con Lui risuscitati e ora sono in Cristo con il Padre.
“Con lui ci ha anche risuscitato e ci ha fatto sedere nei cieli, in Cristo Gesù, per mostrare nei secoli futuri la straordinaria ricchezza della sua grazia mediante la sua bontà verso di noi in Cristo Gesù” (Ef 2,6-7).
È dunque Cristo che ci porta al Padre. Si tratta di accoglierlo, e questa è la fede.
Lui ci prende e ci porta al Padre: questo è il dono della fede che si compie.
“Quando sarò andato e vi avrò preparato un posto, verrò di nuovo e vi prenderò con me, perché dove sono io siate anche voi. E del luogo dove io vado, conoscete la via” (Gv 14,3-4).
Infatti, il versetto che segue la lettura di oggi dice: “Fratelli, poiché abbiamo piena libertà di entrare nel santuario per mezzo del sangue di Gesù, via nuova e vivente che egli ha inaugurato per noi attraverso il velo, cioè la sua carne, e poiché abbiamo un sacerdote grande nella casa di Dio, accostiamoci con cuore sincero, nella pienezza della fede, con i cuori purificati da ogni cattiva coscienza e il corpo lavato con acqua pura” (Eb 10,19-22).
È dunque la nostra partecipazione battesimale al sacrificio di sangue e acqua di Cristo (cf Gv 19,34) che ci radica in Lui, nei cieli, presso il Padre.
La nostra fonte e il nostro fondamento è la relazione tra il Padre e il Figlio, che è la verità. Non c’è nessuno che da solo può collocarsi in tale relazione. Bisogna essere generati per essere figli ed è solo uno, lo Spirito Santo, che dà questa vita e ci innesta nella verità (cf Gv 16,13).
Questa vita è Cristo, il Figlio.
E la via di questa vita è la Pasqua. Pertanto, si riconosce chi vive in Cristo perché, quando viene colpito dal male di qualsiasi specie, reagisce al modo di Cristo e manifesta Cristo.
Può invece accadere che alcuni, anche tanto impegnati religiosamente, nella prova non manifestino la luce pasquale, perché evidentemente il cielo per loro è astratto, una realtà da raggiungere. Infatti il futuro escatologico, l’eschaton, il regno dei cieli, sfugge a chi percorre la via della religione. Diventa per loro, come testimonia nell’arte il barocco, una finzione prospettica.
Mentre per chi crede il cielo è molto concreto e familiare, è la propria casa. Siamo infatti concittadini del cielo e familiari di Dio (cf Ef 2,19). E in questo consiste proprio essere resi perfetti dal sacerdozio di Cristo.
SEMI è la rubrica del Centro Aletti disponibile ogni mercoledì.
Ogni settimana, oltre all’omelia della domenica in formato audio, sarà disponibile sul sito LIPA un approfondimento delle letture della liturgia eucaristica domenicale o festiva.
«Porque con una sola ofrenda hizo perfectos para siempre a los santificados» (Heb 10,14). «Hizo perfectos». El sacrificio de Cristo, que es el sacrificio del sacerdocio de la voluntad, vivido en su cuerpo, ha hecho perfectos a los que lo reciben.
Al comienzo del capítulo se dice que Dios Padre no quiere sacrificios y que, por tanto, ha preparado un cuerpo para Cristo. El cuerpo, que es precisamente la parte más expuesta a la muerte, que es la vida llamada bios, se convierte en el lugar del sacerdocio de Cristo, de su ofrenda. Pero la ofrenda del cuerpo resume toda la existencia de la naturaleza humana, incluso su razón y su voluntad.
Su razón, en efecto, piensa con el Padre (cf. Jn 5,19; 15,15) y su voluntad recibe el contenido de la voluntad del Padre (cf. Jn 4,34; 5,30; 6,38). Como decía san Basilio, Dios Padre no desea otra cosa que lo que Él es, porque Él es amor, y el amor es la plenitud. El amor lo es todo, por eso Su voluntad es amor. Después del pecado, el hombre se ha convertido en una tierra estéril, que pide el amor que ha perdido.
Es inútil engañarnos pensando que si nos comprometemos, haciendo grandes sacrificios, trabajando en el césped de la tierra, ésta dará fruto.
En el primer versículo del capítulo 10 de la Epístola a los Hebreos está escrito: «Porque la Ley, al poseer sólo una sombra de los bienes futuros y no la realidad de las cosas mismas, nunca tiene el poder de conducir a la perfección por medio de sacrificios -siempre los mismos, que se siguen ofreciendo de año en año- a los que se acercan a Dios» (Heb 10,1).
Incluso la fe corre el riesgo de decaer en una religión con multitud de prescripciones, devociones y sacrificios exigidos, que, sin embargo, no son capaces de hacer renacer al hombre en el amor del Padre, por tanto no son capaces de dar la vida-zoē. Transformada en religión, la fe es una perpetua frustración que enorgullece a quienes consiguen cumplir los preceptos, aunque sea por poco tiempo (cf. Ga 3,21).
Es curioso, en efecto, cómo la religión lleva en sí el veneno del pecado, que es la fijación en la perfección, en querer ser perfectos, es decir, corresponder, al menos en algo visible, a los preceptos y normas de las devociones religiosas. Pero esto es evidente. En la Biblia, de hecho, la religión en este sentido es sugerida por la propia boca del tentador: «te harás semejante a Dios» (Gn 3,5).
Este protagonismo individuocéntrico es capaz de hacer creer que, incluso mediante un ascetismo destructor y frustrante, el hombre se hará perfecto y, por tanto, digno ante un supuesto Dios.
¡He ahí la ironía espiritual!
En cambio, la fe que parte de la humanidad de Cristo, el Hijo de Dios hecho hombre, es una realidad completamente distinta. No presenta ningún camino de perfección en este sentido. Con la entrega de sí mismo al Padre por manos humanas, Cristo ha hecho una sola ofrenda. Mediante «esta única ofrenda ha hecho perfectos para siempre a los santificados» (Hb 10,14).
Por tanto, no es el hombre el que se perfecciona por sí mismo, sino que es perfeccionado: he aquí el punto que marca la diferencia. La perfección es la perfección del amor, por eso el arte de la vida espiritual consiste sobre todo en acoger, y no en poder conquistar con esfuerzo y habilidad esa supuesta perfección.
Hay un signo que atestigua infaliblemente si estamos realmente libres de esta trampa del demonio, que inspira un falso modo de religión: el amor libre, la entrega libre: «Sabemos que hemos pasado de la muerte a la vida, porque amamos a nuestros hermanos» (1Jn 3,14).
Pero para amar a los hermanos y hermanas, hay que conocer a Dios Padre, y descubrirse generados por Él. Como hijos amados, nos reconocemos hermanos y hermanas.
«El amor viene de Dios: todo el que ama ha sido engendrado por Dios y conoce a Dios» (1 Jn 4,7).
Entonces estamos en una relación correcta con Dios.
Pablo diría que estamos «justificados», es decir, que estamos en una relación verdadera y correcta con Dios.
«Por cuanto todos pecaron, y están destituidos de la gloria de Dios» (Rom 3:23).
Por lo tanto, aunque uno quiera hacerse perfecto mediante el compromiso de la ley, el compromiso de los preceptos y el compromiso de la práctica de las devociones, no es ni será nunca capaz de manifestar a Dios y Su amor. Es alguien que carece de gloria, es decir, que no comunica, no manifiesta a Dios.
Puesto que Dios es amor y no se manifiesta sino como amor, somos «justificados gratuitamente por su gracia, mediante la redención que es en Cristo Jesús» (Rom 3,24). El hombre redimido es la manifestación del amor de Dios. El amor es don de vida.
En efecto, la vida que manifiesta el hombre perdonado y regenerado, resucitado, es decir, redimido, es esa vida llamada zoē, que es ágape. Y ¿dónde está la fuente de esta vida ágape?
En el Padre que está en los cielos, es decir, fuera de toda posible acción del mal, del pecado y de la muerte. Y al cielo sólo asciende el que descendió del cielo, Jesucristo (cf. Jn 3,13), y los que, habiendo muerto unidos a la muerte de Cristo, están con Él resucitados y están ahora en Cristo con el Padre.
«Él también nos resucitó con Él y nos sentó en los cielos, en Cristo Jesús, para mostrar en los siglos venideros las extraordinarias riquezas de su gracia por su bondad para con nosotros en Cristo Jesús» (Ef 2,6-7).
Es, pues, Cristo quien nos lleva al Padre. Se trata de aceptarle, y eso es fe.
Él nos toma y nos lleva al Padre: éste es el don de la fe que se cumple. «Cuando me haya ido y os haya preparado un lugar, vendré otra vez y os llevaré conmigo, para que donde yo esté vosotros también estéis. Y del lugar adonde yo voy, vosotros sabéis el camino» (Jn 14,3-4).
En efecto, el versículo que sigue a la lectura de hoy dice: «Hermanos, puesto que tenemos plena libertad para entrar en el santuario por la sangre de Jesús, el camino nuevo y vivo que él nos inauguró a través del velo, es decir, de su carne, y puesto que tenemos un gran sacerdote en la casa de Dios, acerquémonos con corazón sincero, en la plenitud de la fe, con el corazón limpio de toda mala conciencia y el cuerpo lavado con agua pura» (Hb 10,19-22).
Por tanto, es nuestra participación bautismal en el sacrificio de sangre y agua de Cristo (cf. Jn 19,34) lo que nos arraiga en Él, en el cielo, con el Padre.
Nuestra fuente y fundamento es la relación entre el Padre y el Hijo, que es la verdad. No hay nadie que por sí solo pueda estar en esa relación. Debemos ser engendrados para ser hijos y es uno solo, el Espíritu Santo, quien da esta vida y nos injerta en la verdad (cf. Jn 16,13).
Esta vida es Cristo, el Hijo. Y el camino hacia esta vida es la Pascua. Por tanto, se reconoce a los que viven en Cristo porque, cuando son golpeados por el mal de cualquier tipo, reaccionan a la manera de Cristo y manifiestan a Cristo.
Por otra parte, puede suceder que algunos, incluso los más comprometidos religiosamente, no manifiesten la luz pascual en la prueba, porque evidentemente el cielo para ellos es abstracto, una realidad que hay que alcanzar. En efecto, el futuro escatológico, el eschaton, el reino de los cielos, elude a quienes recorren el camino de la religión. Se convierte para ellos, como atestigua el arte barroco, en una ficción en perspectiva.
En cambio, para los creyentes, el cielo es muy concreto y familiar, es su hogar. En efecto, somos conciudadanos del cielo y miembros de la familia de Dios (cf. Ef 2,19). Y en esto consiste precisamente el ser hechos perfectos por el sacerdocio de Cristo.
SEMILLAS es una publicación del Centro Aletti disponible todos los miércoles.
Cada semana, además del audio de la homilía dominical, estará disponible en el sitio de LIPA un comentario a las lecturas de la Liturgia del Domingo, como así también a las lecturas de la semana.
»Z eno samo daritvijo je torej za vselej naredil popolne tiste, ki so posvečeni« (Heb 10,14).
»Naredil popolne.« Kristusova žrtev, ki je žrtev duhovništva volje in jo je živel na svojem telesu, je naredila popolne tiste, ki ga sprejmejo.
Na začetku poglavja je rečeno, da Bog Oče noče žrtev in je zato Kristusu pripravil telo.
Telo, ki je tisti del, ki je najbolj izpostavljen smrti in je življenje imenovano bios, postane kraj Kristusovega duhovništva, njegove daritve.
Toda v daritvi telesa je celoten obstoj človeške narave, tudi njegov razum in volja.
Njegov razum namreč razmišlja z Očetom (prim. Jn 5,19; 15,15) in njegova volja sprejme vsebino Očetove volje (prim. Jn 4,34; 5,30; 6,38).
Sv. Bazilij je dejal, da Bog Oče ne želi drugega kot to, kar On je, saj je ljubezen in ljubezen je polnost. Ljubezen je vse, zato je njegova volja ljubezen. Po grehu se je človek spremenil v suho zemljo, ki prosi za ljubezen, ki jo je izgubil.
Nesmiselno se je slepiti, da bo zemlja obrodila sadove, če se bomo trudili in zelo žrtvovali pri obdelovanju polj.
V prvi vrstici 10. poglavja Pisma Hebrejcem piše: »Postava vsebuje le senco prihodnjih dobrin in ne prave podobe stvari. Zato kljub istim žrtvam, ki jih neprestano darujejo iz leta v leto, nikoli ne more pripeljati do popolnosti tistih, ki se približujejo« (Heb 10,1).
Tudi vera je v nevarnosti, da zapade v religijo s številnimi predpisi, pobožnostmi in zahtevanimi žrtvami, ki pa ne morejo preroditi človeka v Očetovi ljubezni in zato ne morejo dati življenja kot zoē. Ko se vera spremeni v religijo, je nenehna frustracija, ki naredi ošabne tiste, ki jim uspe izpolnjevati predpise, pa čeprav le za kratek čas (prim. Gal 3,21).
Res je zanimivo, kako ima religija v sebi strup greha, ki je v tem, da hoče biti človek na vsak način popoln, to je: hoče vsaj v čem opaznem odgovarjati na predpise in norme religioznih pobožnosti.
Vendar je to očitno. V Svetem pismu namreč tako religijo predlagajo že skušnjavčeva usta: »bi postala kakor Bog« (1 Mz 3,5).
Ta vase zaverovani protagonizem je sposoben prepričati, da bo človek tudi z uničujočo in frustrirajočo askezo postal popoln in bo imel zato zasluge pred domnevnim Bogom.
To je duhovna ironija!
Vera, ki izhaja iz človeškosti Kristusa, Božjega Sina, ki je postal človek, je nekaj povsem drugega. Nobene take poti popolnosti ne predstavlja.
Z darom samega sebe Očetu, po človeških rokah, je Kristus izpolnil eno samo daritev. »Z eno samo daritvijo je torej za vselej naredil popolne tiste, ki so posvečeni« (Heb 10,14).
Človek torej ne more samega sebe narediti popolnega, ampak ga Drugi naredi popolnega: v tem je razlika.
Popolnost je popolnost ljubezni, zato je umetnost duhovnega življenja predvsem v sprejemanju in ne v tem, da bi z naprezanjem in pridnostjo osvojili to domnevno popolnost.
Obstaja znamenje, ki nezmotljivo pričuje, če smo resnično svobodni od te hudičeve zanke, ki navdihuje zmotno pot religije: zastonjska ljubezen, zastonjsko darovanje samega sebe: »Mi vemo, da smo prešli iz smrti v življenje, ker brate ljubimo« (1 Jn 3,14).
Da pa lahko ljubimo brate, moramo poznati Boga Očeta in odkriti, da nas je On rodil. Kot ljubljeni otroci se prepoznamo kot sestre in bratje.
»Ljubi, ljubimo se med seboj, ker je ljubezen od Boga in ker je vsak, ki ljubi, iz Boga rojen in Boga pozna« (1 Jn 4,7).
Potem smo v pravem odnosu z Bogom.
Pavel bi rekel, da smo »opravičeni«, oziroma, da smo v resničnem in pravem odnosu z Bogom.
»Saj so vsi grešili in so brez Božje slave« (Rim 3,23).
Čeprav hoče nekdo postati popoln s trudom izpolnjevanja zapovedi, predpisov in pobožnosti, ni in ne bo mogel nikoli biti sposoben razodeti Boga in njegovo ljubezen.
Gre za človeka, ki je brez Božje slave, se pravi: gre za človeka, ki ne posreduje in ne razodeva Boga.
Ker je Bog ljubezen in se razodeva samo kot ljubezen, smo »opravičeni zastonj po njegovi milosti, prek odkupitve v Kristusu Jezusu« (Rim 3,24).
Odrešeni človek je razodetje Božje ljubezni.
Ljubezen je dar življenja.
Človek, ki mu je bilo odpuščeno in je prerojen, vstali, to je odrešen, razodeva življenje kot zoē, ki je zastonjska ljubezen (agapē). In kje je vir te zastonjske ljubezni?
V Očetu, ki je v nebesih, to je zunaj vsakega možnega delovanja zla, greha in smrti.
V nebesa pa se povzpne samo on, ki se je spustil iz nebes, Jezus Kristus (prim. Jn 3,13), in tisti, ki so v smrti s Kristusovo smrtjo z Njim vstali in so sedaj v Kristusu z Očetom.
»Z njim nas je obudil in nas posadil v nebesa v Kristusu Jezusu, da bi v prihajajočih vekih pokazal v svoji dobrosrčnosti do nas v Kristusu Jezusu čezmerno bogastvo svoje milosti« (Ef 2,6-7).
Kristus je torej tisti, ki nas pripelje k Očetu. Gre za to, da ga sprejmemo; in to je vera.
On nas vzame in nas povede k Očetu: to je dar vere, ki se uresničuje.
»Ko odidem in vam pripravim prostor, bom spet prišel in vas vzel k sebi, da boste tudi vi tam, kjer sem jaz. In kamor jaz grem, poznate pot« (Jn 14,3-4).
Vrstice, ki sledijo današnjemu berilu namreč povedo: »Bratje, ker imamo zaupnost, da po Jezusovi krvi stopamo v svetišče, in sicer po novi in živi poti, ki nam jo je odprl skozi zagrinjalo, to je skozi svoje meso, in imamo tudi veličastnega duhovnika nad Božjo hišo, prihajajmo z resničnim srcem in v polni gotovosti vere, saj smo v srcih očiščeni slabe vesti in naše telo je umito s čisto vodo« (Heb 10,19-22).
Naša krstna udeleženost pri Kristusovi žrtvi vode in krvi (prim. Jn 19,34) je torej tista, ki nas ukorenini v Njem, v nebesih, pri Očetu.
Naš vir in temelj je odnos med Očetom in Sinom, ki je resnica. Nihče se ne more sam postaviti v ta odnos. Da bi bili sinovi, moramo biti rojeni in samo eden je, Sveti Duh, ki da to življenje in nas vcepi v resnico (prim Jn 16,13).
To življenje je Kristus, Sin.
Pot tega življenja pa je velika noč. Zato prepoznamo tiste, ki živijo v Kristusu, ker se, ko jih doleti kakršno koli zlo, odzovejo na Kristusov način in razodevajo Kristusa.
Lahko pa se zgodi, da nekateri, morda tudi zelo religiozno dejavni ljudje, v preizkušnji ne razodevajo velikonočne luči, saj so za njih nebesa abstraktna, nekaj, kar morajo doseči. Eshatološka prihodnost, eshaton, Božje kraljestvo se namreč izmuzne tistim, ki hodijo po poti religije. Zanje postane perspektivna fikcija, kot pričuje baročna umetnost.
Tistim, ki verujejo, pa so nebesa zelo konkretna in domača, so njihov dom. Smo namreč sodržavljani nebes in domačini pri Bogu (prim. Ef 2,19).
In prav v tem je to, da smo postali popolni po Kristusovem duhovništvu.
SEMENA je rubrika Centra Aletti, ki je na voljo vsako sredo.
Vsak teden je na spletni strani LIPE poleg nedeljske homilije v zvočni obliki (v italijanščini) na voljo tudi poglobitev Božje besede nedeljske ali praznične svete maše.
„Jednim uistinu prinosom zasvagda usavrši posvećene“ (Heb 10,14).
„Usavrši“. Kristova žrtva, koja je žrtva svećeništva volje i koju je živio u svom tijelu, usavršila je one koji ga prihvaćaju.
Na početku poglavlja je rečeno da Bog Otac ne želi žrtve i da je zato Kristu pripravio tijelo.
Tijelo, koje je upravo onaj dio koji je najizloženiji smrti, a to je život zvan bios, postaje mjesto Kristova svećeništva, njegova prinosa.
Ali u prinosu tijela je cjelokupno postojanje ljudske naravi, uključujući njezin razum i volju.
Njegov razum, naime, razmišlja s Ocem (usp. Iv 5,19; 15,15) i njegova volja prihvaća sadržaj Očeve volje (usp. Iv 4,34; 5,30; 6,38).
Kao što je govorio sveti Bazilije, Bog Otac ne želi ništa osim onoga što On jest, jer On je ljubav, a ljubav je punina. Ljubav je sve, stoga je njegova volja ljubav. Nakon grijeha, čovjek se pretvorio u suhu zemlju, tražeći ljubav koju je izgubio.
Beskorisno je zavaravati se da će zemlja uroditi plodom ako se budemo trudili i uvelike žrtvovali obrađujući polje.
U prvom retku 10. poglavlja Poslanice Hebrejima piše: „Budući da Zakon ima tek sjenu budućih dobara, a ne sam lik zbiljnosti, on uistinu žrtvama koje se – iz godine u godinu iste – neprestano prinose ne može nikada usavršiti one što pristupaju [Bogu]“ (Heb 10,1).
Vjera je također u opasnosti da zapadne u religiju s mnogim propisima, pobožnostima i zahtijevanim žrtvama, koje pak ne mogu preporoditi čovjeka u Očevoj ljubavi i stoga ne mogu dati život kao zoē. Kad se pretvori u religiju, vjera postaje trajna frustracija koja učini ponositima one koji uspiju ispuniti propise, makar i nakratko (usp. Gal 3,21).
Zaista je zanimljivo kako religija u sebi ima otrov grijeha. Taj otrov je u tome što čovjek želi biti savršen u svakom pogledu, odnosno želi barem u nečem uočljivom biti u skladu s propisima i normama religioznih pobožnosti.
No to je očito. Naime, u Bibliji takvu religiju predlažu upravo usta napasnika: „postali biste kao Bog“ (Post 3,5).
Taj samouvjereni protagonizam u stanju je uvjeriti da će se čovjek usavršiti čak kroz destruktivnu i frustrirajuću askezu te da će stoga imati zasluge pred navodnim Bogom.
To je duhovna ironija!
Vjera koja polazi od čovještva Krista, Sina Božjega koji je postao čovjekom, nešto je sasvim drugo. Ne predstavlja nikakav put savršenstva u tom smislu.
Darivanjem samoga sebe Ocu preko ljudskih ruku, Krist je ispunio jedan jedini prinos. „Jednim uistinu prinosom zasvagda usavrši posvećene“ (Heb 10,14).
Dakle, čovjek ne može samoga sebe usavršiti, nego ga Drugi usavršava: u tome je razlika.
Savršenstvo je savršenstvo ljubavi, stoga se umijeće duhovnog života sastoji prvenstveno u prihvaćanju, a ne u osvajanju tog navodnog savršenstva zalaganjem i sposobnošću.
Postoji znak koji nepogrešivo svjedoči jesmo li doista slobodni od ove zamke đavla, koji nadahnjuje lažni put religije: besplatna ljubav, besplatno sebedarje: „Mi znamo da smo iz smrti prešli u život jer ljubimo braću“ (1Iv 3,14).
Ali da bismo ljubili svoju braću, moramo upoznati Boga Oca i otkriti da nas je On rodio. Kao ljubljena djeca, prepoznajemo se kao sestre i braća.
„Ljubav je od Boga; i svaki koji ljubi, od Boga je rođen i poznaje Boga“ (1Iv 4,7).
Tada smo u ispravnom odnosu s Bogom.
Pavao bi rekao da smo „opravdani“, odnosno da smo u istinskom i pravom odnosu s Bogom.
„Svi su zaista sagriješili i potrebna im je slava Božja“ (Rim 3,23).
Dakle, iako se netko želi usavršiti nastojeći vršiti zakon, propise i pobožnosti, nije niti će ikada biti u stanju očitovati Boga i njegovu ljubav.
Riječ je o čovjeku koji je bez Božje slave, što će reći: riječ je o čovjeku ne posreduje i ne očituje Boga.
Budući da je Bog ljubav i očituje se samo kao ljubav, mi smo „opravdani (…) besplatno, njegovom milošću po otkupljenju u Kristu Isusu“ (Rim 3,24).
Otkupljeni čovjek je očitovanje Božje ljubavi.
Ljubav je dar života.
Čovjek kojemu je oprošteno i koji je preporođen, koji je uskrsnuo, to jest otkupljen, očituje život kao zoē, što je besplatna ljubav (agape). A gdje je izvor te besplatne ljubavi?
U Ocu koji je na nebesima, to jest izvan svakog mogućeg djelovanja zla, grijeha i smrti.
Na nebo će uzaći samo onaj koji je sišao s neba, Isus Krist (usp. Iv 3, 13), i oni koji su, umrijevši sjedinjeni s Kristovom smrću, uskrsnuli s Njim i sada su u Kristu s Ocem.
„Te nas zajedno s njim uskrisi i posadi na nebesima u Kristu Isusu: da u dobrohotnosti prema nama u Kristu Isusu pokaže budućim vjekovima preobilno bogatstvo milosti svoje“ (Ef 2,6-7) .
Dakle, Krist je onaj koji nas vodi k Ocu. Radi se o tome da ga prihvatimo, a to je vjera.
On nas uzima i vodi k Ocu: to je dar vjere koji se ostvaruje.
„Kad odem i pripravim vam mjesto, ponovno ću doći i uzeti vas k sebi da i vi budete gdje sam ja. A kamo ja odlazim, znate put“ (Iv 14,3-4).
Naime, redci koji slijede nakon današnjeg čitanja govore: „Imamo dakle, braćo, slobodan ulaz u Svetinju po krvi Isusovoj – put nov i živ što nam ga On otvori kroz zavjesu, to jest svoje tijelo; imamo i Velikog svećenika nad kućom Božjom. Pristupajmo stoga s istinitim srcem u punini vjere, srdaca škropljenjem očišćenih od zle savjesti i tijela oprana čistom vodom“ (Heb 10,19-22) .
Dakle, naše nas krsno sudioništvo u žrtvi Kristove krvi i vode (usp. Iv 19,34) ukorjenjuje u Njemu, u nebesima, kod Oca.
Naš izvor i temelj je odnos između Oca i Sina, koji je istina. Nitko se ne može sam staviti u taj odnos. Moramo biti rođeni da bismo bili sinovi, a samo je jedan, Duh Sveti, onaj koji daje taj život i ucjepljuje nas u istinu (usp. Iv 16,13).
Taj život je Krist, Sin.
Put toga života je Pasha. Zato prepoznajemo one koji žive u Kristu, jer kad ih zadesi kakvo zlo, oni odgovaraju na Kristov način i očituju Krista.
Može se pak dogoditi da neki, možda i religiozno vrlo aktivni ljudi, ne očituju pashalno svjetlo u kušnji, jer za njih je nebo apstraktno, nešto što trebaju postići. Naime, eshatološka budućnost, eshaton, kraljevstvo Božje, izmiče onima koji slijede put religije. Za njih to postaje perspektivna fikcija, o čemu svjedoči barokna umjetnost.
Za one pak koji vjeruju, nebo je vrlo konkretno i blisko, ono je njihov dom. Naime, mi smo građani neba i ukućani Božji (usp. Ef 2,19). A upravo smo u tome usavršeni po Kristovu svećeništvu.
SJEMENA je rubrika Centra Aletti dostupna svake srijede.
Svakog tjedna, osim nedjeljne propovijedi u audio obliku (na talijanskom), bit će dostupno na web stranici LIPA produbljivanje nedjeljnih ili blagdanskih čitanja euharistijske liturgije.
„Jedną bowiem ofiarą udoskonalił na wieki tych, którzy są uświęcani” (Hbr 10, 14).
„Udoskonalił”. Ofiara Chrystusa, która jest ofiarą kapłaństwa woli, przeżywana w Jego ciele, uczyniła doskonałymi tych, którzy Go przyjmują.
Na początku rozdziału jest powiedziane, że Bóg Ojciec nie chce ofiar i dlatego przygotował ciało dla Chrystusa.
Ciało, które jest właśnie tą częścią najbardziej narażoną na śmierć, która jest życiem zwanym bios, staje się miejscem kapłaństwa Chrystusa, Jego ofiary.
Ale ofiara ciała zawiera w sobie całą egzystencję ludzkiej natury, także jej rozum i wolę.
Jego rozum, w rzeczywistości, myśli z Ojcem (por. J 5, 19; 15, 15), a Jego wola przyjmuje treść woli Ojca (por. J 4, 34; 5, 30; 6, 38).
Jak mówił św. Bazyli, Bóg Ojciec nie pragnie niczego innego niż to, czym jest, ponieważ jest miłością, a miłość jest pełnią. Miłość jest wszystkim, dlatego Jego wola jest miłością. Po grzechu człowiek stał się jałową ziemią, proszącą o miłość, którą utracił.
Nie ma sensu łudzić się, że jeśli się postaramy, dokonując wielkich poświęceń, pracując na grudach ziemi, to ta ziemia przyniesie owoce.
W pierwszym wersecie 10 rozdziału Listu do Hebrajczyków jest napisane: „Prawo bowiem, posiadając tylko cień przyszłych dóbr, a nie sam obraz rzeczy, przez te same ofiary, corocznie ciągle składane, nie może nigdy udoskonalić tych, którzy się zbliżają” (Hbr 10, 1).
Nawet wiara narażona jest na ryzyko przekształcenia się w religię z mnóstwem przepisów, nabożeństw i wymaganych ofiar, które jednak nie są w stanie uczynić człowieka odrodzonym w miłości Ojca, a zatem nie są w stanie dać życia. Przekształcona w religię, wiara jest wieczną frustracją, która czyni dumnymi tych, którym udaje się wypełniać nakazy, nawet jeśli tylko przez krótki czas (por. Ga 3, 21).
To naprawdę ciekawe, jak religia ma w sobie truciznę grzechu, którą jest fiksacja na doskonałości, na chęci bycia doskonałym, to znaczy, by odpowiadać, przynajmniej w czymś widocznym, nakazom i normom religijnej pobożności. To jest oczywiste.
W rzeczywistości, w Biblii, religia rozumiana w ten sposób, jest sugerowana przez samego kusiciela: „stalibyście się jak Bóg” (Rdz 3, 5).
Ten indywiduocentryczny protagonizm jest w stanie sprawić, że uwierzymy, że nawet poprzez destrukcyjną i frustrującą ascezę człowiek stanie się doskonały, a zatem godny w obliczu rzekomego Boga.
Na tym polega duchowa ironia!
Natomiast wiara, która zaczyna się od człowieczeństwa Chrystusa, Syna Bożego, który stał się człowiekiem, jest zupełnie inną rzeczywistością. W tym sensie nie przedstawia ona żadnej drogi do doskonałości.
Przez dar z samego siebie złożony Ojcu przez ludzkie ręce, Chrystus złożył jedną ofiarę. Przez „jedną bowiem ofiarą udoskonalił na wieki tych, którzy są uświęcani” (Hbr 10, 14).
Tak więc to nie człowiek sam w sobie staje się doskonały, ale jest uczyniony doskonałym: to jest punkt, który czyni różnicę.
Doskonałość jest doskonałością miłości, dlatego sztuka życia duchowego polega przede wszystkim na przyjmowaniu, a nie na zdobywaniu tej rzekomej doskonałości poprzez własne zaangażowanie.
Jest jeden znak, który nieomylnie świadczy o tym, czy naprawdę jesteśmy wolni od tej pułapki diabła, który inspiruje fałszywą drogę religii: darmowa miłość, darmowy dar z siebie: “Wiemy, że przeszliśmy ze śmierci do życia, bo miłujemy braci” (1 J 3, 14).
Ale aby kochać braci i siostry, trzeba poznać Boga Ojca i odkryć, że jest się przez Niego zrodzonym. Jako umiłowane dzieci rozpoznajemy siebie jako siostry i braci.
“Miłość jest z Boga, a każdy, kto miłuje, narodził się z Boga i zna Boga” (1 J 4, 7). Wtedy jesteśmy we właściwej relacji z Bogiem.
Paweł powiedziałby, że jesteśmy „usprawiedliwieni”, to znaczy jesteśmy w prawdziwej i właściwej relacji z Bogiem.
„Wszyscy bowiem zgrzeszyli i pozbawieni są chwały Bożej” (Rz 3, 23).
Dlatego nawet jeśli ktoś chce uczynić siebie doskonałym poprzez przestrzeganie prawa, przestrzeganie przykazań i praktykowanie nabożeństw, nie jest i nigdy nie będzie w stanie zamanifestować Boga i Jego miłości.
Jest to ktoś, kto jest pozbawiony chwały, to znaczy, kto nie komunikuje się, nie objawia Boga.
Ponieważ Bóg jest miłością i nie objawia się inaczej niż jako miłość, jesteśmy „usprawiedliwieni darmo, z Jego łaski, przez odkupienie które jest w Chrystusie Jezusie” (por. Rz 3, 24).
Odkupiony człowiek jest manifestacją Bożej miłości.
Miłość jest darem z życia.
Rzeczywiście, życie zamanifestowane przez człowieka, któremu przebaczono, człowieka odrodzonego i zmartwychwstałego, czyli odkupionego, jest tym życiem, które nazywamy zoē, czyli agape.
A gdzie jest źródło tego życia agape?
W Ojcu, który jest w niebie, to znaczy poza wszelkim możliwym działaniem zła, grzechu i śmierci.
A do nieba wstępuje tylko Ten, który zstąpił z nieba, Jezus Chrystus (por. J 3, 13), oraz ci, którzy umarłszy zjednoczeni ze śmiercią Chrystusa, razem z Nim zmartwychwstali i są teraz w Chrystusie z Ojcem.
„Razem też wskrzesił i razem posadził na wyżynach niebieskich – w Chrystusie Jezusie, aby w nadchodzących wiekach przemożne bogactwo Jego łaski wykazać na przykładzie dobroci względem nas, w Chrystusie Jezusie” (Ef 2, 6-7).
Zatem to Chrystus prowadzi nas do Ojca. Jest to kwestia przyjęcia Go, i tym jest wiara.
On nas bierze i prowadzi do Ojca: to jest dar wiary, który się wypełnia.
„A gdy odejdę i przygotuję wam miejsce, przyjdę powtórnie i zabiorę was do siebie, abyście i wy byli tam, gdzie Ja jestem. Znacie drogę, dokąd Ja idę” (J 14, 3-4).
W istocie, wersety, które następującą po dzisiejszym czytaniu mówią: „Mamy więc, bracia, pewność, iż wejdziemy do Miejsca Świętego przez krew Jezusa. On nam zapoczątkował drogę nową i żywą, przez zasłonę, to jest przez ciało swoje. Mając zaś kapłana wielkiego, który jest nad domem Bożym, przystąpmy z sercem prawym, z wiarą pełną, oczyszczeni na duszy od wszelkiego zła świadomego i obmyci na ciele wodą czystą” (Hbr 10, 19-22).
Dlatego też nasz udział w ofierze krwi i wody Chrystusa (por. J 19, 34) zakorzenia nas w Nim, w niebie, z Ojcem.
Naszym źródłem i fundamentem jest relacja między Ojcem i Synem, który jest prawdą. Nie ma nikogo, kto mógłby sam stanąć w tej relacji. Musimy zostać zrodzeni, aby być dziećmi i tylko jeden, Duch Święty, daje nam to życie i wszczepia nas w prawdę (por. J 16, 13).
Tym życiem jest Chrystus, Syn.
A drogą do tego życia jest Pascha. Dlatego rozpoznajemy kogoś, kto żyje w Chrystusie, ponieważ, gdy uderza go zło jakiegokolwiek rodzaju, reaguje na sposób Chrystusa i manifestuje Chrystusa.
Z drugiej strony może się zdarzyć, że niektórzy, nawet ci bardzo zaangażowani religijnie, nie przejawiają światła paschalnego w czasie próby, ponieważ najwyraźniej niebo jest dla nich abstrakcją, rzeczywistością do osiągnięcia. Rzeczywiście, eschatologiczna przyszłość, eschaton, królestwo niebieskie, wymyka się tym, którzy podążają ścieżką religii. Staje się dla nich, jak świadczy sztuka baroku, perspektywiczną fikcją.
Dla tych natomiast, którzy wierzą, niebo jest bardzo konkretne i znajome, jest ich domem. Rzeczywiście, jesteśmy współobywatelami nieba i domownikami Boga (por. Ef 2, 19). I na tym właśnie polega fakt , że zostaliśmy udoskonaleni przez kapłaństwo Chrystusa.
ZIARNA są rubryką Centro Aletti udostępnianą w każdą środę.
Każdego tygodnia, oprócz homilii niedzielnej w formie audio, na stronie LIPA będzie do dyspozycji pogłębienie czytań liturgicznych z eucharystii niedzielnej bądź świątecznej